Ώρα ύπνου. Εύκολη ή δύσκολη υπόθεση;

Ώρα ύπνου. Εύκολη ή δύσκολη υπόθεση;

Από Μιχάλη Ιασονίδη, παιδίατρο

Ώρα ύπνου. Εύκολη ή δύσκολη υπόθεση;

Η ώρα του ύπνου για τα βρέφη και τα μικρά παιδιά ή ακόμα και τους έφηβους είναι μια ώρα που πολλοί γονείς δυσκολεύονται να την αντιμετωπίσουν, είτε για δικούς τους λόγους, είτε γιατί τα παιδιά τα ίδια την κάνουν δύσκολη. Πιο κάτω ακολουθούν διάφορες συμβουλές που μπορεί να διευκολύνουν τα πράγματα. Συνήθως απλές αλλαγές λύνουν το πρόβλημα.

1.  Πηγαίνετε για ύπνο την ίδια ώρα 

Αν και τα μικρά παιδιά δεν ξέρουν να λένε την ώρα, το σώμα τους ξέρει. Πηγαίνοντας για ύπνο κάθε βράδυ την ίδια ώρα τα βοηθά σωματικά και πνευματικά να μπουν σε μια ρουτίνα. Αν και είναι δελεαστικό να αλλάξεις το πρόγραμμα τα Σαββατοκύριακα και το καλοκαίρι, προσπαθήστε να κρατάτε την ώρα του ύπνου σταθερή. Είναι δυσκολότερο για τα παιδιά να προσαρμοστούν πίσω στην κανονική τους ρουτίνα όταν συνηθίσουν να πηγαίνουν για ύπνο αργά.

2.  Σβήστε την τηλεόραση 

Μη χρησιμοποιείτε την τηλεόραση για να βοηθήσετε τα παιδιά να χαλαρώσουν πριν τον ύπνο. Προγράμματα που έχουν μέσα βία, δράμα, αγωνία και καυγάδες, μπορεί να είναι υπερβολικά διεγερτικά για τα παιδιά κατά την ώρα του ύπνου. Συναρπαστικά προγράμματα μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα άγχους τα οποία έχουν σαν αποτέλεσμα να τα κάνουν να αποκοιμούνται και να μένουν αποκοιμισμένα. Ταινίες τρόμου μπορεί να προκαλέσουν εφιάλτες. Έρευνες  έδειξαν ότι ακόμα και οι ειδήσεις μπορεί να είναι τρομακτικές και να προκαλέσουν στα παιδιά δυσκολία στον ύπνο. Ειδικοί διατείνονται ότι τα παιδιά δεν πρέπει να βλέπουν ειδήσεις πριν τα 12 χρόνια.

Ακόμα και πιο ήπια προγράμματα μπορεί να παρεμβαίνουν στον ύπνο. Αντικρίζοντας τον φωτισμό κατά την ώρα του ύπνου, το σώμα μπορεί να ξεγελαστεί και να νομίζει ότι είναι ακόμα μέρα.

3.  Μπείτε σε ρουτίνα

Έχοντας μια ρουτίνα για την ώρα του ύπνου με τρεις-τέσσερεις δραστηριότητες βοηθά το παιδί να ηρεμήσει και να είναι έτοιμο να κοιμηθεί. Μια συνηθισμένη ρουτίνα θα μπορούσε να είναι ένα μπάνιο, να φορεθούν οι πιτζάμες, το βούρτσισμα το δοντιών και το διάβασμα κάποιου βιβλίου. Για τους εφήβους θα μπορούσε να είναι μια συζήτηση για το πως πέρασε την μέρα του. Δεν χρειάζονται πολύπλοκες διαδικασίες, αλλά πράγματα απλά και βασικά. Είναι καλυτέρα να ακολουθείτε μια ήσυχη ρουτίνα.

4.  Ορίστε την ώρα του ύπνου νωρίς 

Συχνά οι γονείς δεν αντιλαμβάνονται ότι όσο πιο νωρίς βάζουν τα παιδιά για ύπνο τόσο πιο εύκολα θα κοιμηθούν. Όταν τα παιδιά παρακουράζονται, δυσκολεύονται να ησυχάσουν και τους είναι δύσκολο να κοιμηθούν. Οι ειδικοί συστήνουν ότι τα παιδιά του δημοτικού είναι καλύτερα να πηγαίνουν για ύπνο μεταξύ των ωρών 7.30 και 8.30.

5.  Κάντε μια ζωγραφιά σχετική με την ώρα του ύπνου

Για τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας  θα ήταν χρήσιμο να κάνετε μια ζωγραφιά με τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν πριν πάνε για ύπνο. Π.χ. ζωγραφίστε ένα μπάνιο, πιτζάμες, και τον ακριβή αριθμό βιβλίων που διαβάζετε κάθε βράδυ. Με αυτό  τον τρόπο, αν διαβάσετε δυο βιβλία, και το παιδί σας ζητά τρίτο, τότε μπορείτε να δείξετε τη ζωγραφιάκαι να του πείτε ότι μόνο δυο βιβλία δείχνει.

6.  Κινηθείτε προς μια κατεύθυνση

Όταν το παιδί σας ετοιμάζεται για ύπνο, σιγουρευτείτε ότι όλες οι δραστηριότητες κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση, δηλ. προς το υπνοδωμάτιο του. Μην ξεκινήσετε από το μπάνιο πάνω, μετά να πάτε στην κουζίνα για σνακ, ύστερα πίσω στο δωμάτιο του για να φορέσει πιτζάμες, και μετά στο δωμάτιο σας για να διαβάσετε βιβλίο. Είναι σημαντικό όλες οι δραστηριότητες να συνεχίζονται προς την κατεύθυνση του υπνοδωματίου του.

7.  Πέστε όχι στις αφυπνίσεις

Αν το παιδί σας, σας φωνάξει  όταν ξαπλώσει ήδη στο κρεβάτι και σας ζητήσει κάτι άλλο, π.χ. να πιει κάτι ή να θέλει μια αγκαλιά, να το κάνετε μια φορά μόνο. Αν ξαναζητήσει δοκιμάστε ένα αυστηρό «όχι» ή απλώς αγνοείστε  την παράκληση και βάλτε το παιδί πίσω στο κρεβάτι. Η συνέπεια και τα όρια μπορεί να σταματήσουν τις επαναλαμβανόμενες παρακλήσεις. Όταν το παιδί αντιληφθεί ότι οι γονείς το εννοούν τότε θα σταματήσει.

8.  Δημιουργήστε ένα  καταφύγιο ύπνου

Κάνετε το δωμάτιο του παιδιού ένα άνετο χώρο για να κοιμάται. Κρατήστε το δροσερό το καλοκαίρι και ζεστό το χειμώνα. Για να ελέγχετε το φως τοποθετείστε αντηλιακές κουρτίνες. Ένας απαλός φωτισμός επιτρέπεται αν αυτό κάνει το παιδί να νιώσει καλύτερα. Ένα καλό, χαμηλό μαξιλάρι θα  το βοηθήσει να νιώσει  άνετα. Και βεβαιωθείτε ότι το κρεβάτι του δεν είναι γεμάτο από αρκουδάκια ή παιχνίδια.

9.  Μετακινήστε τα ηλεκτρονικά και τα τηλέφωνα 

Είναι εκπληκτικό ότι το 43% των παιδιών ηλικίας 4-6 χρόνων έχουν τηλεόραση στο δωμάτιο τους. Το να έχουν κομπιούτερ, τηλεόραση, τηλέφωνο ή βιντεοπαιχνίδια στο δωμάτιο  τους, μπορεί να κάνει τον ύπνο πιο δύσκολο διότι τους είναι δύσκολο να τα σβήσουν. Θέλουν να περάσουν στο επόμενο στάδιο, να δουν το επόμενο πρόγραμμα, να απαντήσουν το επόμενο μήνυμα. Είναι αποδεδειγμένο ότι ο κοντινός φωτισμός καθυστερεί την παραγωγή μελατονίνης, της ορμόνης που είναι υπεύθυνη για τον ύπνο.

10.  Όχι στην καφεΐνη

Η καφεΐνη μπορεί να κάνει το παιδί σας τόσο νευρικό, που είναι δύσκολο για το σώμα του να ηρεμήσει και να κοιμηθεί. Μια συνηθισμένη cola έχει 25 mg καφεΐνη, 500 ml τσάι με διάφορες γεύσεις μπορεί να έχουν γύρω στα 40 mg. Η καφεΐνη μένει στο σώμα έξι ή και περισσότερες ώρες, γι’ αυτό αποφεύγετε να δίνετε προϊόντα με καφεΐνη στο παιδί σας.

11.  Κινηθείτε κατά τη διάρκεια της ημέρας

Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας έχει αρκετές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια της ημέρας ώστε το βραδυ να μην είναι γεμάτο ενέργεια. Επιπρόσθετα η άσκηση είναι υγεία για το μυαλό και  το σώμα των παιδιών, εκτός του ότι τα βοηθά  να κοιμηθούν καλύτερα. Απλώς αποφύγετε την άσκηση λίγο πριν τον ύπνο. Προσπαθήστε να βεβαιωθείτε ότι δυο ώρες πριν τον ύπνο έχουν τελειώσει με την ποδηλασία, τον χορό και το τρέξιμο.

12.  Προσέξετε τον απογευματινό ύπνο

Είναι συνηθισμένο για τα μικρά παιδιά να κοιμούνται τα απογεύματα μέχρι την ηλικία των τριών χρονών. Ο απογευματινός ύπνος τα βοηθά να αναπληρώσουν το σύνολο των 12 με 14 ωρών που χρειάζονται  κάθε μέρα. Προσπαθήστε να αποφεύγετε τους ύπνους αργά το απόγευμα, γιατί αυτό σημαίνει ότι το βραδύ θα είναι πιο δύσκολο να κοιμηθούν. Μετά τα πέντε τους χρόνια τα παιδιά δεν χρειάζονται πλέον τον απογευματινό ύπνο, εκτός ίσως από μια μισάωρη σιέστα.

13.  Μη νοιώθετε ένοχοι 

Μπορεί να είναι δύσκολο για τους γονείς όταν τα παιδιά  παρακαλούν για ακόμα ένα παραμύθι  ή να θέλουν να μείνουν ξύπνια ως αργά. Όμως να θυμάστε ότι αυτό που πραγματικά χρειάζεται το παιδί σας είναι ο ύπνος. Οι γονείς πολλές φορές νιώθουν ένοχοι που βάζουν τα παιδιά τους για ύπνο, αλλά ένας καλός ύπνος την νύχτα  κάνει τόση διαφορά στην εμφάνιση, στην διάθεση και στην υγεία τους. Προστατέψετε τον ύπνο του παιδιού σας. Είναι ένα από τα καλύτερα δώρα που μπορείτε να του κάνετε.

print

Σχετικά Άρθρα

Σύνδρομο Sandifer

Σύνδρομο Sandifer

Από Μιχάλη Ιασονίδη, Παιδίατρο, Πρόεδρο Παιδιατρικής Εταιρείας Κύπρου Το σύνδρομο Sandifer Εισαγωγή Το σύνδρομο Sandifer είναι μια σπάνια...