Η αλήθεια για τα «βλαστοκύτταρα»

 Μέχρι το 1988 οι μεταμοσχεύσεις αιμοποιητικών κυττάρων γινόντουσαν από το μυελό των οστών. Το 1988 έγινε η πρώτη μεταμόσχευση αίματος ομφαλίου λώρου (εφεξής ΑΟΛ) σε ένα αγόρι 6 ετών με αναιμία Fanconi. Δότης ήταν ο αδελφός του που γεννήθηκε μετά τη διάγνωση. Το 1993 έγινε η πρώτη μη συγγενής μεταμόσχευση σε 3χρονο αγόρι με ανθεκτική οξεία λεμφοβλαστική αναιμία.

Η επιστημονική κοινότητα κατανοώντας τη σημασία των ανωτέρω, προώθησε και στήριξε την ίδρυση δημοσίων τραπεζών ΑΟΛ. Το 1993 ιδρύθηκε η 1η δημόσια τράπεζα στη Ν. Υόρκη. Ο κύριος λόγος ύπαρξης των δημοσίων τραπεζών είναι για να υπάρχει μια επαρκής ποσότητα μεταμοσχεύσιμων αιμοποιητικών κυττάρων, ώστε να ωφελούνται συνολικά οι ασθενείς που δεν βρίσκουν ιστοσυμβατό δότη μυελού των οστών. Οι μόνες καταστάσεις που θεραπεύονται με μεταμόσχευση είναι καρκίνοι του αίματος, νόσοι του αμυντικού συστήματος, κάποιες κληρονομικές μεταβολικές νόσοι, ανεπάρκειες μυελού των οστών και νόσοι των ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Δυστυχώς η επιστημονική αυτή πρόοδος οδήγησε στην άνθηση μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας, σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτης, με την ίδρυση εμπορικών-κερδοσκοπικών τραπεζών για τη φύλαξη του ΑΟΛ.

Οι μέλλοντες γονείς πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

1) Όλες αυτές οι αρρώστιες που πλασάρουν ότι θεραπεύονται με ΑΟΛ είναι κληρονομούμενες και εκ γενετής και άρα και το αίμα που είναι φυλαγμένο είναι «άρρωστο» και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Ο μόνος τρόπος θεραπείας είναι να βρεθεί υγιές αίμα άλλου ατόμου από δημόσια τράπεζα.

2) Η λευχαιμία (που φοβάται ο κόσμος περισσότερο) θεραπεύεται κατά 80% με χημειοθεραπεία. Το υπόλοιπο 20% μπορεί να χρειαστεί μεταμόσχευση, αλλά δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί το φυλαγμένο αίμα του αρρώστου γιατί είναι και αυτό «άρρωστο» και πρέπει να βρεθεί ιστοσυμβατό αίμα άλλου ατόμου από δημόσια τράπεζα.

3) Τα κύτταρα που χρησιμοποιούνται για μεταμόσχευση μπορούν να παρθούν τη στιγμή που θα χρειαστούν και από το μυελό των οστών και το περιφερικό αίμα.

4) Όλες σχεδόν οι μεταμοσχεύσεις με κύτταρα ΑΟΛ, έγιναν με αίμα που ήταν φυλαγμένο μέχρι 6 χρόνια, άσχετα αν λένε ότι διατηρείται 20 χρόνια.

Όσον αφορά τη χρήση του από αδελφό η πιθανότητα να ταιριάζει είναι 25%. Επειδή αυτές οι αρρώστιες είναι πολύ σπάνιες και ακόμη σπανιότερη είναι η χρήση του ΑΟΛ, δεν συνιστάται η ιδιωτική «τυφλή» φύλαξη, αν δεν υπάρχει ήδη στην οικογένεια μια από αυτές τις νόσους. Μόνο αν υπάρχει ήδη στην οικογένεια μια τέτοια νόσος συστήνεται η φύλαξη του ΑΟΛ (κατευθυνόμενη φύλαξη), πράγμα το οποίο μπορεί να γίνει δωρεάν και στη δημόσια τράπεζα.

Όσον αφορά τη χρήση από τους γονείς που ισχυρίζονται, αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν υπάρχουν κοινά αντιγόνα ιστοσυμβατότητος μεταξύ των γονιών. Και ένα άλλο θέμα είναι ότι η ποσότητα αυτή δεν επαρκεί για ενήλικα άτομα. Το αίμα αυτό επαρκεί για άτομα μέχρι 6-7 ετών.

Και ερχόμαστε στο τελευταίο που πλασάρουν. Αυτό της αναγεννητικής ιατρικής. Έχουν χρησιμοποιηθεί πειραματικά, κυρίως κύτταρα από το μυελό των οστών του ασθενούς. Τα όποια οριακά αποτελέσματα σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν αποδεικνύουν ωφέλεια, και ακόμη λιγότερη όταν χρησιμοποιήθηκαν κύτταρα ΑΟΛ. Τα οριακά αυτά αποτελέσματα αποδείχθηκε ότι ήταν τεχνητά σφάλματα η οφείλονταν σε κυτταρική συγχώνευση, και όχι σε αναπλαστικές ικανότητες των κυττάρων. Επίσης οι αρρώστιες αυτές συμβαίνουν σε μεγάλες ηλικίες και δεν μπορούμε να γνωρίζουμε την λειτουργικότητα αυτών των κυττάρων μετά 50-70 χρόνια στη κατάψυξη. Οι έρευνες εστιάζονται στα λεγόμενα επαγόμενα ολοδύναμα βλαστικά κύτταρα, που παίρνονται από το δέρμα του ασθενούς.

Σε μια πρόσφατη έρευνα σε 57 παιδιατρικά μεταμοσχευτικά κέντρα παγκόσμια, βρέθηκε ότι χρησιμοποιήθηκαν μόνο εννέα ΑΟΛ, για αυτόλογη(στο ίδιο άτομο) μεταμόσχευση, από το 1 εκατομμύριο που είναι αποθηκευμένα σε ιδιωτικές τράπεζες. Η πιθανότητα να χρειαστεί ένα άτομο το φυλαγμένο του αίμα υπολογίζεται σε 1: 20.000 μέχρι 1: 300.000.

Παγκόσμια οι δημόσιες τράπεζες έχουν φυλάξει 400.000 ΑΟΛ, εκ των οποίων χρησιμοποιήθηκαν και σώθηκαν 30.000 συνάνθρωποι μας. Οι ιδιωτικές τράπεζες αποθήκευσαν και πληρώθηκαν για 1 εκατομμύριο ΑΟΛ, εκ των οποίων χρησιμοποιήθηκαν ελάχιστα.

Οι 3 μεγαλύτερες ιδιωτικές τράπεζες στην Αμερική, ανακοίνωσαν αποτελέσματα. Σύνολο 543.000 μονάδες φυλαγμένες για να χρησιμοποιηθούν 127. Μόνο 11 μονάδες δόθηκαν αυτόλογα για νόσους που γίνεται μεταμόσχευση. Οι υπόλοιπες μονάδες δόθηκαν για νόσους που δεν ενδείκνυται η μεταμόσχευση η ήταν από κατευθυνόμενη φύλαξη.(δηλ. προϋπήρχε στην οικογένεια άτομο με μια από τις δυνητικά θεραπευόμενες νόσους με ΑΟΛ και για αυτό φυλάκτηκε το αίμα του νεογέννητου-όχι από πριν, «τυφλά»).

Η πιθανότητα ενός υγιούς νεογέννητου να αναπτύξει οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία στη παιδική ηλικία και να μη θεραπευτεί με χημειοθεραπεία, να μην βρεθεί κατάλληλος δότης και να γίνει προσπάθεια θεραπείας με το δικό του αίμα είναι 1:90.000, δηλαδή στη Κύπρο πρέπει να φυλάγομαι το αίμα από όλα τα νεογέννητα για 10 χρόνια, να πληρώσει το κοινωνικό σύνολο 180 εκατομμύρια ευρώ για ένα φλυτζάνι του καφέ αίμα. Και αν υπολογίσουμε ότι, αν τηρούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις για τη φύλαξη (2 στα 3 πρέπει να πετιούνται) πρέπει να περιμένουμε 30 χρόνια για να πάρουμε αυτό το 1 που θα χρησιμοποιηθεί.

Το CIBMTR (centre for international blood and marrow transplant research) ανακοίνωσε παγκόσμια συγκεντρωτικά αποτελέσματα (1999-2008) για αυτές τις μεταμοσχεύσεις. Ούτε καν αναφέρετε στην αυτόλογη μεταμόσχευση ΑΟΛ. Το σύνολο σχεδόν| των αυτόλογων μεταμοσχεύσεων (98%) γίνεται με λήψη αίματος από τη φλέβα, τη στιγμή που θα το χρειαστεί ο ασθενής. Το υπόλοιπο 2% με λήψη μυελού των οστών πάλι την ώρα που θα χρειαστεί. Πουθενά χρήση αυτόλογου ΑΟΛ.

Όλες οι μεγάλες επιστημονικές ενώσεις (Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής, Αμερικάνικο κολέγιο Γυναικολόγων, Βασιλικό κολέγιο γυναικολόγων Αγγλίας, Γυναικολογική εταιρεία Καναδά), αλλά και τα ερευνητικά κέντρα συστήνουν την αποθήκευση του αίματος ομφαλίου λώρου σε δημόσιες τράπεζες (δωρεάν αποθήκευση) και όχι στις ιδιωτικές. Ποια είναι η βασική διαφορά; Το αίμα στις δημόσιες τράπεζες φυλάγεται για να δοθεί σε όποιο το έχει ανάγκη, εφόσον είναι ιστοσυμβατό. Το αίμα στις ιδιωτικές τράπεζες φυλάσσεται για το ίδιο το άτομο από το οποίο πάρθηκε η για κάποιο από τα μέλη της οικογένειας του(πάλι αν είναι ιστοσυμβατό). Εδώ να σημειώσω ότι και σε δημόσια τράπεζα αν φυλάξει το αίμα κάποια οικογένεια το πιθανότερο είναι ότι θα υπάρχει και θα το πάρει αν κάποια στιγμή το χρειαστεί. Στην δημόσια τράπεζα ΑΟΛ της Νέας Υόρκης πχ το 90% του ΑΟΛ είναι διαθέσιμο και το 80% είναι διαθέσιμο μετά 10 χρόνια φύλαξης.

Τώρα όσον αφορά το συγκεκριμένο δημοσίευμα, υπάρχει μια καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο Duke (Dr Joanne Kurtzberg) που έδωσε πειραματικά τα τελευταία χρόνια (μετάγγιση όχι μεταμόσχευση), σε ορισμένα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση το αίμα του δικού τους ομφαλίου λώρου. Η συγκεκριμένη καθηγήτρια έχει δημοσιευμένες 218 επιστημονικές εργασίες και σε καμιά δεν αναφέρεται για αυτά τα πράγματα η να δώσει αποτελέσματα. Πιστεύεται ότι αν είχε κάποιο θετικό αποτέλεσμα θα το κρατούσε για τον εαυτό της? “Ενθαρρυντικά αποτελέσματα” μελετών που δεν επαληθεύτηκαν είναι καθημερινό γεγονός στην Ιατρική. Στο μεταξύ χάνονται ζωές λόγω της παραπληροφόρησης των ιδιωτικών τραπεζών φύλαξης, απλώς και μόνο για να κερδοσκοπούν στηριζόμενοι και καλλιεργώντας τις φοβίες του κόσμου, και τις ευαισθησίες των νέων γονιών προς το νεογέννητο παιδί τους. Οι νέοι γονείς πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι για να σωθεί το δικό τους παιδί, κάποια άλλη μάνα φρόντισε να τοποθετήσει το αίμα του δικού της παιδιού σε δημόσια τράπεζα. Όπως, επίσης το αίμα του δικού της παιδιού τοποθετημένο σε δημόσια τράπεζα, ίσως κάποια στιγμή να σώσει τη ζωή κάποιου άλλου συνανθρώπου μας, ενώ τοποθετημένο σε ιδιωτική τράπεζα(και ακριβοπληρωμένο), ουσιαστικά είναι άχρηστο.