Μάθετε να λέτε «όχι» από νωρίς

Βάλτε κανόνες και σεβαστείτε τους. Οι σταθεροί οικογενειακοί κανόνες διευκολύνουν όλα τα μέλη.Αποφασίστε κάθε πότε μπορεί να ικανοποιείται κάποιο αίτημα του παιδιού:

Όταν, για παράδειγμα, βγαίνετε μαζί για ψώνια και ζητά να αγοράζει και κάτι για τον εαυτό του, μπορεί να συμφωνήσετε μαζί του πως θα αγοράζετε ένα πράγμα τη φορά (να ξέρει ότι θα τηρήσετε τη συμφωνία αλλά δεν θα αγοράσετε ποτέ δύο).   Αν πρόκειται για κάτι μέσα στο καθημερινό διαιτολόγιο πχ μια τυρόπιτα, μια πίτσα, μπορεί να το αγοράζετε σε κάθε έξοδο, αλλά πάντα με φειδώ, ή τυρόπιτα ή πίτσα ή παγωτό… Αν πρόκειται για κάποιο παιχνίδι, αποφασίστε αν θέλετε να το δεχτείτε ή ξεκαθαρίσετε ότι δεν αγοράζετε παιχνίδια στο σουπερ μάρκετ. Πείτε «εδώ ερχόμαστε για τρόφιμα και είδη του σπιτιού» ή «δεν ήρθαμε για παιχνίδια σήμερα». Σε ότι αποφασίσετε, δείξτε συνέπεια και μην υποχωρείτε για να γλυτώσετε τη γκρίνια του.

Τα ίδια όρια μπορείτε να βάλετε και σε μη υλικές απαιτήσεις. Αν το πιτσιρίκι σας, 20 μηνών ζητά «αγκαλίτσα» την ώρα που εσείς μεταφέρετε τα ψώνια από το αυτοκίνητο και τα τακτοποιείτε στο ψυγείο, μπορείτε να πείτε «Τώρα αμέσως, αγάπη μου. Περίμενε να βάλω πρώτα τα πράγματα στη θέση τους». Το να αρνηθείτε να ανταποκριθείτε αμέσως σε αυτό που ζητά δε σημαίνει σκληρότητα ούτε παραμέληση.Σημαίνει απλά ότι θα διδαχθεί να περιμένει. Σπουδαία κατάκτηση!

Όταν μιλάτε στο τηλέφωνο αφήνει τα παιχνίδια του και ορμά να σας διακόψει. Δείξτε του το δείκτη του ρολογιού και πείτε ότι όταν φτάσει στο επόμενο σημαδάκι (5΄) θα σταματήσετε το τηλεφώνημα και θα ασχοληθείτε μαζί του. Αυτές οι μικρές καθυστερήσεις σιγά-σιγά θα δώσουν στο παιδί να καταλάβει ότι δεν μπορεί να έχει πάντα αυτό που θέλει και όταν το θέλει. Δεν είναι μια σπουδαία γνώση;

Σεβαστείτε τις επιθυμίες του παιδιού αλλά μην υποχωρείτε σε αυτές.

Αν γκρινιάζει συνεχώς η κόρη σας γιατί θέλει ακόμη μια κούκλα μην πείτε «Είπα ΟΧΙ! Μου τρύπησες τα αυτιά με τη γκρίνια σου!» Μην της κάνετε διάλεξη για το πόσο αχόρταγη είναι και πόσα φτωχά παιδάκια δεν έχουν να φάνε κλπ. Δε μειώνετε καθόλου την επιθυμία της για την κούκλα. Θα εξακολουθήσει να τη θέλει και ίσως θα ντρέπεται κι από πάνω που ζητά κάτι που εσείς θεωρείτε παράλογο. Καλύτερα είναι να δηλώσετε ότι σέβεστε την επιθυμία της «Ναι, πράγματι είναι πολύ ωραία αυτή η κούκλα». Ύστερα, ανάλογα με τη δική σας πολιτική, μπορείτε να πείτε: «Δεν έχουμε λεφτά τώρα. (Τούτο, μόνο αν είναι αλήθεια, δηλαδή αν πράγματι η προτεινόμενη αγορά υπερβαίνει τους οικονομικούς σας σχεδιασμούς). Όμως θα μαζεύω σιγά-σιγά λεφτά για να σου την πάρω στα γενέθλιά σου» «Δεν μπορούμε να αγοράσουμε κούκλα τώρα. Αλλά, αφού σου αρέσει τόσο, θα σου την πάρω τα Χριστούγεννα». «Να το πεις στον παππού όταν σε ρωτήσει τι δώρο θέλεις για τη γιορτή σου».

Τα «ΟΧΙ» που λέτε μπορούν να θέτουν όρια χωρίς να είναι επώδυνα, τραυματικά, ταπεινωτικά, απογοητευτικά για το παιδί. Να μερικές φράσεις άρνησης διπλωματικών γονιών: «Όχι σήμερα. Μια άλλη φορά ίσως». «Θα έρθω να παίξουμε μόλις τελειώσω τη δουλειά που κάνω». «Άσε με να το σκεφτώ και θα σου απαντήσω αργότερα». «Βάλτο στον κατάλογο με τα πράγματα που θέλεις πολύ και θα δούμε». «Εντάξει, σε καταλαβαίνω που θέλεις να μείνεις αργά όπως ο αδελφός σου. Όταν γίνεις κι εσύ 12 χρονών θα κοιμάσαι αργότερα». «Ωραία θα ήταν να είχαμε κήπο ώστε να μπορούσαμε να πάρουμε ένα σκυλάκι». «Ε, καλά, κι εγώ θα το ήθελα τώρα ένα παγωτό. Αλλά σε 10 λεπτά θα είναι έτοιμο το φαγητό. Θύμισέ μου να πάρουμε ένα κουτί το Σάββατο που θα πάμε για ψώνια». «Στη δική μας οικογένεια δεν επιτρέπουμε να παίζουν τα παιδιά με πυροβόλα όπλα». «Υπάρχουν μερικά όχι που σε άλλη περίπτωση μπορεί να γίνουν ναι. Αυτό το όχι θα μείνει όχι»!

Πολύ σημαντικότερο για τον τρόπο που απαντούμε είναι η σταθερότητα. Οι ψυχολόγοι προτρέπουν να μην λέμε πολλά «ΟΧΙ» στα παιδιά. Η αναλογία μεταξύ «ΝΑΙ» και «ΟΧΙ» να είναι 10:1. Αυτό σημαίνει ότι μη σημαντικά πράγματα να τα αγνοούμε. Να μην έχουμε το «ΟΧΙ» στην άκρη των χειλιών μας. Όμως όταν λέμε «ΟΧΙ» αυτό να είναι πάντα «ΟΧΙ», όπως επίσης και το «ΝΑΙ» να είναι πάντα «ΝΑΙ». Αυτού του είδους η αντιμετώπιση ενισχύει την αυτοπεποίθηση των παιδιών. Και να ξέρετε ότι τα παιδιά πάντα μας δοκιμάζουν, για να δουν πόσο αξιόπιστοι και σταθεροί είμαστε. Αυτό τους δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας, γιατί ξέρουν ότι μπορούν να βασίζονται σε μας.