Παιδιά και ζώα

Οι εκδηλώσεις που περιλαμβάνουν ζώα είναι διασκεδαστικές και εκπαιδευτικές για όλη την οικογένεια. Προτού όμως παραστούν παιδιά σε μια τέτοια εκδήλωση, καλό είναι να προετοιμαστούν εκ των προτέρων για να ξέρουν πως να προστατεύσουν τους εαυτούς τους (σε περίπτωση που παραστεί ανάγκη). Επίσης ζώα που τριγυρίζουν αδέσποτα σε δημόσιους χώρους έχουν συσχετιστεί με ορισμένα προβλήματα υγείας όπως λοιμώξεις, τραυματισμούς και αλλεργικές επιδράσεις.

Σύνδεση με λοιμώξεις.

Οι πιθανοί κίνδυνοι διαφέρουν από ζώο σε ζώο. Τρωκτικά, ερπετά, ζώα κτηνοτροφίας, κατοικίδια μικρά ζωάκια, ακόμα και άγρια θηλαστικά μπορεί να μεταδώσουν μικροβιακές λοιμώξεις.

Τα ζώα κτηνοτροφίας μπορεί να μεταδώσουν το μικρόβιο E.coli, το οποίο προκαλεί γαστρεντερικές διαταραχές στους ανθρώπους. Τα ερπετά και οι χελώνες αποβάλλουν ένα άλλο μικρόβιο, τη σαλμονέλα, που προκαλεί επίσης γαστρεντερικές διαταραχές. Γι’ αυτό και δε θεωρούνται κατάλληλα κατοικίδια ζώα για τα παιδιά.

Προσεκτική προσέγγιση ζώων.

Πολλοί γονείς παίρνουν τα παιδιά τους σε επιδείξεις ζώων ή άλλες παρόμοιες εκδηλώσεις, με σκοπό να εξοικειωθούν με τα ζώα και να εκτιμήσουν τον φυσικό κόσμο. Προτού πάνε όμως, πρέπει να βεβαιωθούν ότι το παιδί τους γνωρίζει αν επιτρέπεται να αγγίξει τα ζώα, αλλά και πως να τα προσεγγίσει με ασφάλεια. Αν ένα παιδί δαγκωθεί ή τραυματιστεί κατά τη διάρκεια τέτοιων εκδηλώσεων, υπάρχει κίνδυνος να χάσει τον ενθουσιασμό του για τα ζώα, αλλά και να εκτεθεί σε σοβαρό τρυματισμό ή λοίμωξη.

Προσοχή στις αλλεργίες.

Αν ένα παιδί έχει αλλεργίες σε ζώα, πρέπει να γίνει συνεννόηση με κάποιο ειδικό για τον καλύτερο τρόπο που μπορεί να έρθει σε επαφή με ζώα. Τα περισσότερα παιδιά με αλλεργίες σε σκύλους και γάτες είναι πιθανόν να είναι αλλεργικά και σε άλλα τριχωτά ζωάκια όπως είναι τα ινδικά χοιρίδια και άλλα τρωκτικά. Μερικοί άνθρωποι έχουν αλλεργίες ακόμη και στα Iguana.

Χρήσιμες συμβουλές.

1. Διδάξτε τα παιδιά σας πώς να συμπεριφέρονται με ασφάλεια σε ένα ζώο πριν από επίσκεψη σε ζωολογικό κήπο ή στην ύπαιθρο ή σε μια σχολική εκδήλωση με ζώα.
2. Μάθετε τα παιδιά σας να πλένουν τα χέρια ή να χρησιμοποιούν αντισηπτικό χεριών, μετά από κάθε επαφή με ζώα.
3. Τα παιδιά δεν πρέπει να φιλούν τα ζώα ή να βάζουν τα χέρια τους στο στόμα των ζώων.
4. Μικρά παιδιά που δε μπορούν να ακολουθήσουν οδηγίες σχετικές με την καθαριότητα των χεριών μετά από επαφή με κάποιο ζώο, δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή μαζί τους.
5. Λόγω του κινδύνου μετάδοσης λοιμώξεων, τα χέρια πρέπει να πλένονται μετά από κάθε επαφή με ζώα και πριν από κάθε γεύμα.
6. Τα άγρια ζώα δεν κάνουν για κατοικίδια.

Γενικές κατευθυντήριες οδηγίες για επαφή παιδιών με ζώα.

Τα ζώα είναι πολύτιμα στην εκπαίδευση και την ψυχολογική διαμόρφωση των παιδιών. Απαιτούνται όμως προφυλάξεις ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος λοίμωξης ή τραυματισμού. Οι ακόλουθες κατευθυντήριες γραμμές πρέπει να ληφθούν υπόψη.

• Πλένετε τα χέρια σας μετά την επαφή με ζώα, ζωικά προϊόντα, ζωοτροφές ή το περιβάλλον των ζώων.
• Να επιβλέπετε την επαφή ανθρώπου-ζώου, ιδίως εάν εμπλέκονται σε αυτή παιδιά κάτω των πέντε (5) ετών.
• Εκθέτετε τα ζώα σε κλουβιά ή κάτω από κατάλληλους περιορισμούς.
• Μην επιτρέπετε στα κατοικίδιά σας να περιπλανώνται, να πετούν ελεύθερα ή να έρχονται σε επαφή με άγρια ζώα.
• Ορίστε συγκεκριμένες περιοχές/μέρη στο σπίτι σας για τις επαφές με τα κατοικίδιά σας.
• Μην επιτρέπετε το φαγητό στις περιοχές αυτές και μην επιτρέπετε στα ζώα να βρίσκονται εκεί όπου ετοιμάζεται και καταναλώνεται το φαγητό (κουζίνα, τραπεζαρία).
• Καθαρίζετε και απολυμένετε όλες τις περιοχές που έχουν παραστεί τα ζώα. Τα παιδιά θα πρέπει να το κάνουν αυτό υπό την επίβλεψη ενηλίκου.
• Μην καθαρίζετε τα κλουβιά σε νεροχύτες ή οπουδήποτε αλλού όπου προετοιμάζεται και καταναλώνεται το φαγητό (κουζίνα, τραπεζαρία).
• Φροντίστε ώστε τα κατοικίδιά σας είτε να λαμβάνουν την κατάλληλη κτηνιατρική φροντίδα, συμπεριλαμβανομένων και των απαραίτητων εμβολιασμών (και κατά της λύσσας).
• Κρατήστε τα κατοικίδιά σας σε καθαρό και απαλλαγμένο από εντερικά παράσιτα, ψύλλους, τσιμπούρια, ακάρεα και ψείρες περιβάλλον.
• Οι γονείς θα πρέπει να είναι ενημερωμένοι για τα πλεονεκτήματα και τους ενδεχόμενους κινδύνους που συνδέονται με τα ζώα σε σχολικό περιβάλλον. Απαιτείται, σε συνεργασία με τους γονείς, να καθοριστεί ειδική αντιμετώπιση για τα παιδιά που έχουν χαμηλό ανοσοποιητικό (σύστημα), αλλεργίες ή άσθμα.
• Βεβαιωθείται ότι, το προσωπικό το οποίο παρέχει τα ζώα για εκπαιδευτικούς σκοπούς, γνωρίζει πολύ καλά πώς να τα χειριστεί για αποφυγή τραυματισμών, αλλά και την αποφυγή μετάδοσης ζωοανθρωπονόσων.

Ειδικές κατευθυντήριες οδηγίες για συγκεκριμένα ζώα

1. Ψάρια: Όταν καθαρίζετε ένα ενυδρείο να χρησιμοποιείτε γάντια μιας χρήσης και να μη χύνετε το νερό του σε νεροχύτες, που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή φαγητού ή τη συλλογή πόσιμου νερού.
2. Κατοικίδια σκυλιά, γάτες, κουνέλια και τρωκτικά (π.χ. ποντίκια, αρουραίοι, χάμστερ, ινδικά χοιρίδια κλπ): (Βλέπε γενικές κατευθυντήριες οδηγίες).
3. Ερπετά (χελώνες, φίδια, σαύρες): Δεν πρέπει να βρίσκονται στους ίδιους χώρους με παιδιά κάτω των πέντε (5) ετών, ούτε και θα πρέπει παιδιά κάτω των 5 να μπορούν να έρχονται σε άμεση επαφή με αυτά τα ζώα. 
4. Αμφίβια (βατράχια,φρύνοι, σαλαμάνδρες και τρίτωνες): Για την πρόληψη μόλυνσης από σαλμονέλα, τα παιδιά κάτω των 5 ετών δεν πρέπει να έρχονται σε άμεση επαφή με αυτά.
5. Μικρά πουλερικά (κοτοπουλάκια, παπάκια, χηνάκια): Δεν πρέπει να βρίσκονται στους ίδιους χώρους με παιδιά κάτω των 5 ετών, ούτε και θα πρέπει παιδιά κάτω των 5 να μπορούν να έρχονται σε άμεση επαφή με αυτά.
6. Κουνάβια: Για την πρόληψης δαγκώματος, παιδιά κάτω των 5 ετών, δεν πρέπει να έρχονται σε άμεση επαφή με κουνάβια.
7. Ζώα της φάρμας: Ορισμένα ζώα (πχ νεαρά μηρυκαστικά και πουλερικά) αποβάλλουν σημαντικό αριθμό E.coli O157:H7, σαλμονέλας, καμπυλοβακτηριδίου και κρυπτοσποριδίου. Επομένως αυτά τα ζώα δεν είναι κατάλληλα για άμεση επαφή με τα παιδιά, εκτός κι αν εξασφαλιστεί σχολαστική προσοχή στην προσωπική υγειινή.

Ζώα που δεν συνίστανται η επαφή τους με παιδιά για εκπαιδευτικούς λόγους.

• Εκ φύσεως επικίνδυνα ζώα (π.χ. λιοντάρια, τίγρεις, αρκούδες)
• Πρωτεύοντα θηλαστικά (π.χ. μαϊμούδες, πίθηκοι)
• Θηλαστικά και ζώα υψηλού κινδύνου μετάδοσης λύσσας (νυχτερίδες, ρακούν, κουνάβια, αλεπούδες κλπ)
• Επιθετικά ή απρόβλεπτα άγρια ή και κατοικίδια ζώα
• Αδέσποτα ζώα με άγνωστο ιστορικό υγείας και εμβολιασμού
• Δηλητηριώδεις αράχνες ή αράχνες που παράγουν τοξίνες, έντομα, ερπετά και αμφίβια

Κατευθυντήριες οδηγίες για ασφαλή προσέγγιση παιδιών/σκυλιών!!

Παρόλο που δεν δηλώνονται πολλά δαγκώματα, εντούτοις ο πραγματικός τους αριθμός είναι υψηλός.

Παιδιά ηλικίας 5-9 ετών έχουν την υψηλότερη αναλογία στους τραυματισμούς από δαγκώματα σκύλων. Οι περισσότεροι από αυτούς τους τραυματισμούς συμβαίνουν στο κεφάλι και την περιοχή του λαιμού, ενώ τα αγόρια είναι πιο πιθανόν να δαγκωθούν από σκυλιά παρά τα κορίτσια.

Η πρόληψη κατά των δαγκωμάτων από σκυλιά θα πρέπει να περιλαμβάνεται κατά κάποιο τρόπο στις υποχρεώσεις των γονιών προς τα παιδιά τους. Έτσι είναι σημαντικό για τους γονείς:

• Να επιβλέπουν όλες τις επαφές μεταξύ των παιδιών τους με σκυλιά.
• Να διδάξουν τα παιδιά τους να μην πλησιάζουν άγνωστα σκυλιά.
• Να μάθουν τα παιδιά τους να ζητούν άδεια από τον ιδιοκτήτη ενός σκυλιού προτού το χαϊδέψουν.