Πώς να βοηθήσω ένα παιδί με Δυσαριθμησία; Συμβουλές για όλες τις ηλικίες

Γράφει η Έρμα Μαλεκκίδου Αυγουστή, εγγεγραμμένη Σχολική Ψυχολόγος

Πολλά παιδιά παλεύουν με τα μαθηματικά, αλλά για κάποια είναι απογοήτευση. Εάν τα προβλήματα του παιδιού σας σε σχέση με τα μαθηματικά είναι σοβαρά και επίμονα, μπορεί να είναι ένα σημάδι μιας διαταραχής μάθησης που ονομάζεται δυσαριθμησία.

Ο όρος δυσαριθμησία αναφέρεται σε μια μαθησιακή διαταραχή που επηρεάζει την ικανότητα απόκτησης αριθμητικών δεξιοτήτων σχολικού επιπέδου. Κυριολεκτικά, σημαίνει δυσκολία με τους αριθμητικούς υπολογισμούς.

Διάφορες επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι η δυσαριθμησία συναντάται περίπου στο 5-8% του πληθυσμού και αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα θα εκδηλωθεί εντονότερα στην εφηβεία κάποιου ατόμου.

Κοινές παγίδες για παιδιά με δυσαριθμησία είναι οι αριθμητικές ασκήσεις, όπως και οι ασκήσεις μνήμης, οι αφηρημένες ιδέες και έννοιες, η ομαδική δουλειά, και τέλος τα φύλλα εργασίας με χρονικό περιορισμό.

Η δυσαριθμησία επηρεάζει την ικανότητα του ατόμου να μάθει βασικές αριθμητικές δεξιότητες, όπως για παράδειγμα υπολογισμούς, μέτρηση, αριθμητική και να λέει την ώρα.

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα στην οποία βρίσκεται, τις οποίες μπορεί να ακολουθήσει κάποιος.

Παιδί προσχολικής ηλικίας:

Έχει δυσκολίες στο να μάθει να μετρά και παραλείπει αριθμούς, ακόμα και μετά από καιρό, όταν παιδιά της ίδιας ηλικίας τα καταφέρνουν.
Δεν φαίνεται να καταλαβαίνει το νόημα της καταμέτρησης. Για παράδειγμα, όταν του ζητήσετε να σας δώσει 5 κύβους, θα σας δώσει πολλούς κύβους μαζί, αντί να τους μετρήσει.
Δυσκολεύεται να αναγνωρίσει μοτίβα, το μικρότερο από το μεγαλύτερο ή το ψηλότερο από το χαμηλότερο.
Έχει δυσκολίες στο να καταλαβαίνει τα σύμβολα, να κάνει την σύνδεση μεταξύ του αριθμού 7 και της λέξης εφτά.
Δυσκολεύεται να συνδέσει έναν αριθμό σε ένα αντικείμενο, δηλαδή ότι ο αριθμός 3 απευθύνεται σε μια ομάδα αντικειμένων, όπως 3 παιδιά, 3 ποδήλατα και 3 ποτήρια.

Παιδί σχολικής ηλικίας:

Έχει δυσκολία στην εκμάθηση και ανάκληση βασικών μαθηματικών πράξεων, όπως για παράδειγμα 2+4=6.
Εξακολουθεί να χρησιμοποιεί τα δάκτυλα για να μετρά, αντί να χρησιμοποιεί πιο προηγμένες στρατηγικές.
Αγωνίζεται να εντοπίσει τα μαθηματικά σημεία, όπως – και + και να τα χρησιμοποιήσει σωστά.
Δυσκολεύεται να κατανοήσει μαθηματικές φράσεις, όπως για παράδειγμα, μικρότερη από, και μεγαλύτερη από.

Παιδί γυμνασίου:

Δυσκολεύεται με μαθηματικές έννοιες, όπως η αντιμεταθετική ιδιότητα (2+4 είναι το ίδιο με το 4+2) και την αντιστροφή 4+25-25, χωρίς να κάνει υπολογισμούς.
Αντιμετωπίζει δυσκολίες στην κατανόηση της μαθηματικής γλώσσας για να καταλήξει σε ένα σχέδιο που αφορά την επίλυση ενός μαθηματικού προβλήματος.
Δυσκολεύεται να διατηρήσει το σκορ σε αθλητικά παιχνίδια και δραστηριότητες γυμναστικής.
Έχει δυσκολία να υπολογίσει το συνολικό κόστος των πραγμάτων και συχνά ξεμένει από χρήματα.
Μπορεί να αποφύγει καταστάσεις που απαιτούν κατανόηση αριθμών, όπως για παράδειγμα, παίζοντας παιχνίδια που περιλαμβάνουν μαθηματικά.

Παιδί λυκείου:

Αντιμετωπίζει δυσκολίες στην κατανόηση γραφημάτων και διαγραμμάτων.
Δυσκολεύεται στην κατανόηση μαθηματικών εννοιών, όσον αφορά τα χρήματα και τα ακριβή ρέστα.
Αντιμετωπίζει δυσκολίες με την μέτρηση πραγμάτων, όπως τα συστατικά σε μια συνταγή.
Έχει έλλειψη αυτοπεποίθησης σε δραστηριότητες που απαιτούν κατανόηση της απόστασης, της ταχύτητας, αλλά και των κατευθύνσεων, και επίσης, μπορεί να χαθεί εύκολα.
Έχει πρόβλημα στην εύρεση διαφορετικών προσεγγίσεων στο ίδιο μαθηματικό πρόβλημα, όπως η πρόσθεση του μήκους και του πλάτους ενός ορθογωνίου, και ο διπλασιασμός της απάντησης για την επίλυση για την περίμετρο (αντί για την προσθήκη όλων των πλευρών).

Κάποιοι τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν είναι οι εξής:

Χρήση πολυαισθητηριακής προσέγγισης: Πολύ χρήσιμη και πολύπλευρη μέθοδος είναι αυτή των ράβδων Cuisenaire, που χρησιμοποιούνται κυρίως για την ανάπτυξη της έννοιας του αριθμού. Είναι μοντέλα μήκους διαφορετικού χρώματος, τα οποία τα παιδιά διαχειρίζονται σε δραστηριότητες σύγκρισης μηκών και σύνθεσης.

Παιχνίδι με τα ζάρια και τα ντόμινος για βελτίωση αναγνώρισης μοτίβων: Μπορείτε να παίξετε παιχνίδια που ενσωματώνουν την χρήση ζαριών. Εκπαιδεύσετε τα παιδιά σας να αναγνωρίζουν τα μοτίβα με τους αριθμούς στην κάθε επιφάνεια του ζαριού, αντί να βασίζονται στην καταμέτρηση των κουκίδων μια προς μια μετά από κάθε ρίψη.

Μπορείτε επίσης να παίξετε ντόμινος: Επισημάνετε τις ομοιότητες μεταξύ των μοτίβων του ντόμινο και των μοτίβων του ζαριού. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να αναζητήσει μοτίβα μέσα σε μοτίβα, δηλαδή μέσα στο συνηθισμένο μοτίβο για τον αριθμό 6, κάποιος μπορεί να δει 2 μοτίβα με τον αριθμό 3.

Εστιάστε σε παιχνίδια και δραστηριότητες, όχι φύλλα εργασίας: Οι δραστηριότητες επιτρέπουν στα παιδιά να βιώσουν τα μαθηματικά σαν πρόκληση ή ένα παζλ που πρέπει να λυθει πρακτικά. Επίσης, επιτρέπει στα παιδιά να συγκεντρωθούν σε μια πτυχή κάθε φορά και να «φτιάξουν» μαθηματική έννοια από μόνα τους. Τα παιχνίδια τα ενθαρρύνουν να ξανακοιτάξουν τα σημαντικά θέματα συχνά, να αναπτύξουν ως ένα βαθμό αυτοματισμό, καθώς διατηρούν ένα υψηλό επίπεδο ενδιαφέροντος και απόλαυσης.

Ακόμη:

Επιτρέψετε στα παιδιά να χρησιμοποιούν τα δάκτυλα τους για να μετρούν, όπως επίσης και την χρήση πρόχειρου χαρτιού.
Χρησιμοποιήστε διαγράμματα και ζωγραφίστε μαθηματικές έννοιες.
Παροχή βοήθειας από συνομίληκους.
Προτείνετε την χρήση χαρτιού γραφημάτων.
Προτείνετε την χρήση χρωματιστών μολυβιών για να διαφοροποιήσετε τα προβλήματα.
Χρησιμοποιήστε τον ρυθμό και την μουσική για να διδάξετε μαθηματικά.

Ο μαθηματικός Ralph P. Boas είπε: «Κάποιος με πλησίασε, αφού είχα τελειώσει με μια ομιλία και μου είπε ότι κάνω τα μαθηματικά να μοιάζουν διασκεδαστικά. Είχα την έμπνευση να του απαντήσω, αν δεν είναι διασκεδαστικά, γιατί να τα κάνουμε;»

Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά με δυσαριθμησία δεν περιορίζονται μόνο στο σχολείο. Ο αντίκτυπος της δυσαριθμησίας σε καθημερινές δραστηριότητες, όπως παίζοντας επιτραπέζια παιχνίδια ή διαβάζοντας την σωστή ώρα, μπορούν να προκαλέσουν ανασφάλεια στα παιδιά και γι’ αυτό συνειδητά να αποφεύγουν. Βοηθώντας το παιδί σας να κατανοήσει την μαθησιακή του διαταραχή, μπορεί να του δώσει τα εργαλεία που χρειάζεται για να διαχειριστεί την δυσαριθμησία του, τόσο συναισθηματικά, όσο και ακαδημαϊκά.

Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην ιστοσελίδα www.familyplan.com.cy