Το ωράριο του μωρού
Οι πρώτες ημέρες και νύχτες μαζί με το μωρό θα περάσουν μέσα σε απόλυτη σύγχυση, σε σημείο που θα χάσετε πια τη διαδοχή της μίας μέρας με την άλλη, καθώς το ένα τάισμα και το πακέτο φροντίδας που ακολουθεί διαδέχεται το άλλο. Γρήγορα όμως θα διαπιστώσετε ότι η ζωή του μωρού έχει μια καθορισμένη ρουτίνα και γύρω από αυτήν μπορείτε να οργανώσετε και τη δική σας. Συνήθως αυτό το ωράριο καθορίζεται με βάση τα γεύματα του μωρού και τις ώρες ύπνου.
Στην αρχή θα το ταΐζετε κάθε δύο με τρεις ώρες. Το πιθανότερο είναι να κοιμάται σχεδόν μετά από κάθε γεύμα, τα οποία στην αρχή είναι γύρω στα πέντε με έξι. Τα περισσότερα μωρά κοιμούνται δεκαέξι με δεκαοκτώ ώρες το εικοσιτετράωρο, άλλα όμως αρκούνται σε οκτώ ώρες ύπνου. Κάποια νεογέννητα κοιμούνται βαθιά, ακόμη και αν υπάρχει φασαρία κι άλλα τόσο ελαφριά που ξυπνούν με τον παραμικρό θόρυβο.
Οι περισσότεροι παιδίατροι και νεογνολόγοι συμφωνούν ότι η καλύτερη στάση για τον ύπνο τις πρώτες εβδομάδες είναι ανάσκελα και στο πλάι, πράγμα που μειώνει τον κίνδυνο αιφνίδιου θανάτου. Αν δεν σας έχει δώσει άλλες οδηγίες ο παιδίατρος, προτιμήστε να το βάζετε να κοιμηθεί σε αυτή τη θέση, τοποθετώντας μία πετσέτα τυλιγμένη σε ρολό πίσω από την πλάτη του και φροντίζοντας να αλλάζετε στο μωρό πλευρό, κάθε φορά που το βάζετε να κοιμηθεί.
Στόχος σας είναι ο ύπνος να διαρκεί όλο και περισσότερο κατά τη διάρκεια της νύχτας, όμως αυτό είναι κάτι που συνήθως δεν μπορείτε να καταφέρετε πριν τις πέντε εβδομάδες. Το ωράριο ύπνου τους πρώτους μήνες ζωής των νεογέννητων είναι διακεκομμένο, γιατί ο κύκλος του ύπνου τους είναι σύντομος. Ο εγκέφαλος και το νευρικό σύστημα δεν είναι αρκετά αναπτυγμένα, ώστε το μωρό να μπορεί να κοιμηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας. Καθώς μεγαλώνει, το μεταμεσονύχτιο τάισμα μπορεί να καταργηθεί, με αποτέλεσμα να διαρκεί περισσότερο ο βραδινός ύπνος και οι ώρες που μένει το μωρό ξύπνιο κατά τη διάρκεια της ημέρας αυξάνονται. Παρόλο που θα επιδιώξετε να φτιάξετε ένα στοιχειώδες ωράριο ύπνου και ταΐσματος, το μωρό σας με τις ανάγκες του και τις ιδιοτροπίες του ή και λόγω πιθανών ενοχλήσεων, όπως στην περίπτωση των κολικών, θα το ανατρέπει αρκετές φορές. Το μωρό, εξάλλου, αλλάζει συνεχώς κι έτσι αυτό που ισχύει τη μία εβδομάδα μπορεί να μην ισχύει τις επόμενες. Γι’ αυτό χρειάζεται να είστε ευέλικτη και συχνά προνοητική, μέχρι να ανακαλύψετε τι είναι καλύτερο για το παιδί σας και κατ’ επέκταση και για εσάς.
Αν και τις πρώτες μέρες μετά τη γέννηση του μωρού δεν υπάρχουν πολλά που μπορείτε να κάνετε -πέρα από το να οπλιστείτε με υπομονή-, αφού το νεογέννητο κοιμάται όταν θέλει κι όποτε θέλει, μπορείτε να θέσετε σε εφαρμογή τα παρακάτω, για να βοηθήσετε το βιολογικό ρολόι του μωρού να συντονιστεί:
- Βάλτε στο κρεβατάκι του ένα «μεταβατικό» αντικείμενο Αυτό το αντικείμενο, π.χ. ένα πάνινο αρκουδάκι ή μια κουβερτούλα, λειτουργεί ως δικλείδα ασφαλείας και αποκτά κατευναστικές ιδιότητες. Σημαντικό είναι να κρατήσετε το αντικείμενο κοντά σας, ώστε να αποκτήσει την ιδιαίτερη μυρωδιά σας και έτσι η οσφρητική μνήμη του μωρού να το συνδέσει με την παρουσία σας. Τα μωρά έχουν ιδιαίτερα αναπτυγμένη την αίσθηση της όσφρησης και, όταν ξυπνάνε τρομαγμένα, ιδίως μέσα στη νύχτα, η μυρωδιά της μητέρας δίπλα τους μπορεί να είναι ιδιαίτερα καθησυχαστική και να τα βοηθήσει να ξανακοιμηθούν.
- Διαχωρισμός μέρας και νύχτας Αν και τα μωρά τελικά θα μάθουν να κοιμούνται περισσότερες ώρες τη νύχτα, τα περισσότερα νεογέννητα μπερδεύουν τη νύχτα με τη μέρα. Για να βοηθήσετε το βρέφος να κάνει το διαχωρισμό, καθιερώστε από νωρίς ένα τελετουργικό που θα συνδέεται με το βραδινό ύπνο: ένα μπάνιο πριν τον ύπνο, ένα νανούρισμα ή κατευναστική μουσική. Κατά τη διάρκεια της ημέρας αφήστε το φυσικό φως να μπαίνει στο δωμάτιο και επιτρέψτε θορύβους, ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας επιδιώξτε σκοτάδι και ησυχία. Από την άλλη, όταν το μωρό είναι ξύπνιο κατά τη διάρκεια της ημέρας, καλό είναι να το απασχολείτε και να εντείνετε την αλληλεπίδραση μεταξύ σας μιλώντας και παίζοντας μαζί του.
- Τα νυχτερινά γεύματα να διαφέρουν από αυτά της ημέρας Επιδιώξτε τα γεύματα στη διάρκεια της ημέρας να είναι πιο κοινωνικά. Να μιλάτε και να γελάτε στο μωράκι, ενώ το ταΐζετε. Αντίθετα, τα νυχτερινά γεύματα θα πρέπει να είναι ήρεμα και να ξεκινούν μόλις το μωρό αρχίζει να διαμαρτύρεται, όσο δηλαδή είναι ακόμα μισοκοιμισμένο και πριν ξυπνήσει εντελώς. Το βράδυ θα πρέπει να αφήνετε το φως σβηστό ή χαμηλωμένο και να μη μιλάτε στο μωρό. Εάν το μωρό θηλάζει, δοκιμάστε να παρατείνετε το θηλασμό που προηγείται του ύπνου, ώστε
- το μωρό να μην ξυπνά λόγω πείνας.
Απο τον παιδίατρο: Κέκκο Μάρκου.