Υγρό στο αυτί (μέση εκκριτική ωτίτιδα)

Από Χρίστο Λοΐζου, Χειρουργό Ωτορινολαρυγγολόγο, Λεμεσός

Τι είναι η εκκριτική ωτίτιδα;

Πρόκειται για μια συχνή κατάσταση που συνήθως (70-80%) παρουσιάζεται στην παιδική ηλικία, αλλά ενδέχεται να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Ο υποαερισμός της τυμπανικής κοιλότητας (λόγω κακής λειτουργίας της ευσταχιανής σάλπιγγας) οδηγεί στην παρουσία υγρού το οποίο είναι πρακτικά στείρο.

Πώς δημιουργείται η κατάσταση αυτή;

Η ευσταχιανή σάλπιγγα αποτελεί ένα μυϊκό σωλήνα ο οποίος διαμέσου της μύτης αναλαμβάνει τον αερισμό της τυμπανικής κοιλότητας για την εξισορρόπηση της πίεσης μέσα και έξω από το αυτί (ανοίγει π.χ. όταν καταπίνουμε ή όταν χασμουριόμαστε). Ως συνηθέστερες αιτίες για την υπολειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας αναφέρονται η παιδική ηλικία (στενή σάλπιγγα), απόφραξη από κρεατάκια (υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις), ωτίτιδες, λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος κ.ά.

Πότε μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα η εκκριτική ωτίτιδα;

Το κυριότερο σύμπτωμα είναι το αίσθημα του βουλωμένου αυτιού που αποτελεί μια κατάσταση ελαττωμένης ακοής, η οποία στην μικρότερη/ευαίσθητη παιδική ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε καθυστέρηση ανάπτυξης της ομιλίας. Άλλα συμπτώματα είναι ελαφρύς πόνος και βουητό στο αυτί και πιο σπάνια ίλιγγος. Η παρατεταμένη παρουσία υγρού στο αυτί (πάνω από 6 μήνες) μπορεί να προκαλέσει προβλήματα με συμφύσεις/ουλές στο μέσο αυτί, με κίνδυνο μόνιμης βλάβης της ακοής.

Πώς διορθώνεται η κατάσταση αυτή;

To 30% περίπου των παιδιών μπορεί να εμφανίσουν εκκριτική ωτίτιδα σε κάποιο στάδιο της ανάπτυξης τους. Η πλειοψηφία θα ξεπεράσει το πρόβλημα χωρίς κάποια θεραπεία μέσα σε διάστημα 3-6 μηνών. Η κατάσταση μπορεί να διαγνωστεί εύκολα με τυμπανογράφημα, ακουογράφημα (παιδιά > 5 ετών) και εξέταση των αυτιών με μικροσκόπιο ή ενδοσκόπηση.

• Αν το πρόβλημα παραμένει για περισσότερο από τρεις μήνες κι αν υπάρχει καθυστέρηση στην ανάπτυξη της ομιλίας λόγω βαρηκοΐας, τότε συστήνεται χειρουργική αντιμετώπιση με παρακέντηση του τυμπάνου, αναρρόφηση του υγρού και τοποθέτηση σωλήνων αερισμού (κάποτε σε συνδυασμό με αδενοειδεκτομή-κρεατάκια).
• Αν το πρόβλημα παραμένει για περισσότερο από τρεις μήνες, χωρίς να υπάρχει βαρηκοΐα συστήνεται αναμονή και επανεξέταση μετά από τρεις μήνες. Στη διάρκεια αυτή, ο ασθενής μπορεί να χρησιμοποιήσει την μέθοδο Otovent(μπαλόνι). Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε παιδιά > 3-4 ετών συνήθως, σε συνδυασμό κάποτε με κάποιο αποσυμφορητικό της μύτης.
• Αν το πρόβλημα παραμένει για περισσότερο από έξι μήνες, συστήνεται παρακέντηση του τυμπάνου, αναρρόφηση του υγρού και τοποθέτηση σωλήνων αερισμού (αφαιρούνται και τα κρεατάκια αν χρειαστεί].

Η φαρμακευτική θεραπεία από μόνη της π.χ. με αντιβιοτικά, αντιαλλεργικά, κορτιζόνη ή αποσυμφορητικά φάρμακα, δεν αποτελεί αποτελεσματική θεραπεία σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, εκτός αν υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις (μόλυνση, αλλεργίες κτλ.) που να δικαιολογούν την χρήση τους.