Αμυγδαλίτιδα: στρεπτοκοκκική ή όχι;

Από Μιχάλη Ιασονίδη, παιδίατρο,

τ. πρόεδρος Παιδιατρικής Εταιρείας Κύπρου

Λοίμωξη φάρυγγα από στρεπτόκοκκο;

Κατά τη διάρκεια του χειμώνα και της άνοιξης πολλοί άνθρωποι παρουσιάζουν φαρυγγαλγία (πονόλαιμο) με δυσκολία στην κατάποση και διόγκωση των τραχηλικών λεμφαδένων. Η φαρυγγαλγία συνήθως οφείλεται σε φλεγμονή (δηλ. οίδημα και ερυθρότητα) του φάρυγγα, των αμυγδαλών και του ρινοφάρυγγα.

Στην περισσότερες περιπτώσεις η φλεγμονή είναι ιογενούς αιτιολογίας και είναι συνήθως αποτέλεσμαενός κοινού κρυολογήματος. Σε τέτοιες περιπτώσεις χρειάζεται μόνο συμπτωματική αντιμετώπιση  (παυσίπονα, αυξημένη χορήγηση υγρών, ξεκούραση κλπ). Τα αντιβιοτικά δεν επηρεάζουν την πορεία της νόσου, αντίθετα η κατάχρηση τους μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της ανθεκτικότητας στα συγκεκριμένα αντιβιοτικά.

Εντούτοις ορισμένες φορές η φαρυγγαλγία μπορεί να οφείλεται σε ένα μικρόβιο που λέγεται στρεπτόκοκκος και συγκεκριμένα σε μια μορφή του μικροβίου που λέγεται β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος τύπου Α ή πυογενής στρεπτόκοκκος. Η λοίμωξη αυτή λέγεται και φαρυγγοαμυγδαλίτιδα από στρεπτόκοκκο.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα;

• Παιδιά σχολικής ηλικίας
• Έφηβοι και
• Νεαροί ενήλικες

Ποια είναι τα συμπτώματα της στρεπτοκοκκικής φαρυγγοαμυγδαλίτιδας;

Είναι παρόμοια με λοιμώξεις από άλλα αίτια (ιογενή και μικροβιακά).

• Αιφνίδια έναρξη φαρυγγαλγίας
• Δυσκαταποσία (που ορισμένες φορές συνοδεύεται και από ωταλγία)
• Διόγκωση τραχηλικών λεμφαδένων
• Πυρετός >38^οC, ρίγος, πονοκέφαλος, αδιαθεσία, εξάνθημα
• Επιπλέον ιδιαίτερα στα παιδιά μπορεί να έχουμε κοιλιακό άλγος, που μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία ή/και έμετο.

Λόγω του ότι τα συμπτώματα είναι γενικά, είναι δύσκολη πολλές φορές η διάκριση της ιογενούς από τη μικροβιακή φαρυγγοαμυγδαλίτιδα με κλινικά κριτήρια. Επίσης ακόμα πιο δύσκολη είναι η διάκριση λοίμωξης από πυογενή στρεπτόκοκκο από  άλλα μικρόβια (πχ αιμόφιλο της ινφλουέντζας ή μοραξέλα).

Τι μπορεί να κάνει ο παιδίατρος;

Εκτός από τη λεπτομερή κλινική εξέταση ο κλινικός γιατρός έχει πλέον στη διάθεση του γρήγορες εξετάσεις  (rapid tests) που τον βοηθούν να πάρει πιο σωστή απόφαση όσον αφορά τη θεραπευτική προσέγγιση.

Στην περίπτωση αυτή μπορεί να χρησιμοποιήσει Strept A test που είναι εύκολο στην εκτέλεση (χρειάζεται επίχρισμα αμυγδαλών)  και δίνει αποτέλεσμα σε λίγα λεπτά. Η εξέταση αυτή δίνει τη δυνατότητα στο γιατρό να επιβεβαιώσει τη διάγνωση του και να δώσει  αντιβίωση μόνο αν είναι απαραίτητο και έτσι να μειώσει τη δημιουργία ανθεκτικών μικροβιακών στελεχών.