Είναι το Παιδί μου Έτοιμο για την Α’ Δημοτικού;

Οι δεξιότητες που είναι απαραίτητες και συνθέτουν την σχολική ετοιμότητα είναι συνοπτικά οι παρακάτω:

Γλωσσικές Δεξιότητες:

• Να έχει σωστή άρθρωση.
• Να διαθέτει πλούσιο εκφραστικό λεξιλόγιο.
• Να χρησιμοποιεί σωστά τους συντακτικούς κανόνες της ομιλίας.

Γνωστικές Δεξιότητες:

• Να έχει δείκτη νοημοσύνης σε φυσιολογικά επίπεδα για την ηλικία του.
• Να συνθέτει και να αναλύει τις λέξεις στις επιμέρους συλλαβές ή φωνήματα (π.χ. πα-γω-το → παγωτό, παγωτό → πα-γω-το).
• Να αναγνωρίζει χρώματα, σχήματα και χωροχρονικές έννοιες (π.χ. μέσα, χθες).
• Να συμπληρώνει προτάσεις (π.χ. η ντομάτα είναι κόκκινη, η μπανάνα είναι..;).
• Να είναι σε θέση να σειροθετεί ένα γεγονός με τη σωστή χρονολογική σειρά και να μπορεί να το διηγηθεί.
• Να μπορεί να θυμάται τις οδηγίες της δασκάλας, να μην ξεχνάει τα πράγματά του στο σχολείο και να μπορεί να συγκρατεί 4-5 στοιχεία που άκουσε ή είδε (π.χ. 4 αριθμούς ή 4 εικόνες).
• Να κατηγοριοποιεί αντικείμενα (π.χ. φρούτα – ζώα).

Κινητικές Δεξιότητες:

• Να έχει την ικανότητα να αντιγράφει γράμματα και σχήματα, να χρωματίζει μέσα στα πλαίσια.
• Να έχει την ικανότητα να ανεβαίνει και να κατεβαίνει σκάλες.

Αυτοεξυπηρέτηση:

• Να έχει την ικανότητα να τρώει, να ντύνεται, να πλένεται και να χρησιμοποιεί την τουαλέτα μόνο του.

Συναισθηματικές Δεξιότητες:

• Να είναι κοινωνικό, να κάνει εύκολα φιλίες, να προσαρμόζεται ομαλά σε διαφορετικά περιβάλλοντα και να υπακούει σε κανόνες (κοινωνικούς ή μη).
• Όταν το παιδί παρουσιάζει δυσκολίες στις πιο πάνω δεξιότητες συνιστάται μια αντικειμενική εκτίμηση από κάποιο ειδικό. Η εκτίμηση της σχολικής ετοιμότητας γίνεται με την εφαρμογή σταθμισμένων τεστ (π.χ. Α’ Τεστ, Αθηνά Τεστ).

Σε περίπτωση που οι δυσκολίες του παιδιού επιβεβαιωθούν συνιστάται στους γονείς η ένταξη του παιδιού σε ειδικό παιδαγωγικό πρόγραμμα ή η αναστολή φοίτησης του με σκοπό:

• Να ωριμάσει το παιδί περισσότερο.
• Να καλλιεργηθεί και να είναι σε θέση να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις του σχολικού πλαισίου.
• Να αναπτυχθούν κίνητρα και επιθυμία για μάθηση.
• Να αυξηθεί η αυτοπεποίθηση του.

Η έγκαιρη διάγνωση σημαίνει καλύτερη πρόγνωση και αποτελεσματικότερη θεραπεία. Ο ανιχνευτικός έλεγχος μπορεί να εντοπίσει έγκαιρα και έγκυρα τις δυσκολίες των παιδιών ή να καθησυχάσει τους ανήσυχους γονείς.

Οι γονείς μπορούν να συμβάλουν σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη της σχολικής ετοιμότητας του παιδιού. Το κύριο μέλημά δεν είναι η πρόωρη προετοιμασία και αποσπασματική εξάσκηση του παιδιού στη γραφή, στην ανάγνωση και στην αρίθμηση, αλλά η ανάπτυξη του παιδιού στις πιο πάνω δεξιότητες οι οποίες δίνουν τα κατάλληλα εφόδια για μια επιτυχημένη σχολική ένταξη. Πιο κάτω αναγράφονται μερικές δραστηριότητες που θα βοηθήσουν το παιδί:

• Διαβάστε παραμύθια ή ιστορίες και παροτρύνετε το παιδί να επαναλάβει την ιστορία από την αρχή ή να φανταστεί το τέλος της.
• Αναλύστε και συνθέστε τις λέξεις σε συλλαβές ή σε φωνήματα χτυπώντας παλαμάκια ( π.χ. παγωτό → πα-γω-το, πα-γω-το → παγωτό).
• Παίξτε παιχνίδια που εμπλουτίζουν το λεξιλογίου του (π.χ. ταμπού).
• Βρείτε με το παιδί λέξεις που να αρχίζουν από συγκεκριμένο γράμμα.
• Βρείτε με το παιδί λέξεις που ομοιοκαταληχτούν (π.χ. ρόδι – πόδι).
• Ταξινομήστε με το παιδί αντικείμενα με βάση διαφορετικές ιδιότητες (π.χ. χρώμα, σχήμα, μέγεθος).
• Διορθώστε την ομιλία του χωρίς να τονίζετε το λάθος, επαναλαμβάνοντας τις προτάσεις ή τις λέξεις με τη σωστή προφορά.
• Δημιουργήστε ένα σταθερό πρόγραμμα κατά την διάρκεια της ημέρας (π.χ. ώρα φαγητού, διαβάσματος, ύπνου).
• Δώστε χρόνο στο παιδί να ολοκληρώσει τις σκέψεις του.

Αριάδνη Νεάρχου, Λογοπαθολόγος [ariadni_nearchou@hotmail.com]