Ζητήματα πειθαρχίας στα παιδιά.

Να λέμε στα παιδιά ακριβώς τι περιμένουμε από αυτά.

Για να κατορθώσουμε να έχουμε ένα σωστό και πειθαρχημένο παιδί θα πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι για το τι ζητάμε απ’ αυτό. Επίσης θα πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι για το τι θα επακολουθήσει εαν δεν ακολουθήσει τους κανόνες. Όταν βάζουμε όρια στα παιδιά μας να σκεφτόμαστε πάντα την ηλικία τους και την ωριμότητα τους.

Να είμαστε σταθεροί στις απόψεις σας. Όταν το παιδί παραβεί κάποιους από τους κανόνες να είμαστε σίγουροι στο πως το αντιμετωπίζουμε.

Από τη μια είναι σωστό να είμαστε αυστηροί με τα παιδιά μας, αλλά θα ήταν καλό κάποιες φορές να διαπραγματευόμαστε με αυτά γιατί αυτό τα βοηθά στην ανάπτυξη της κοινωνικότητας τους.

Video: O Καραγκιόζης κατά της σωματικής τιμωρίας!

3) Τι κάνουμε αν το παιδί μας πάσχει από Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ);

Τα παιδιά που πάσχουν από ΔΕΠ-Υ συνήθως γνωρίζουν ακριβώς τι περιμένουν οι γονείς τους απ’ αυτά και τι θα συμβεί εάν δεν ακολουθούν τους κανόνες. Στην περίπτωση τέτοιων παιδιών συνήθως συστήνεται από τους ψυχολόγους η καταγραφή της συμπεριφοράς τους, γιατί με αυτό τον τρόπο μπορούμε να παρακολουθούμε την πρόοδο του παιδιού και να το ανταμείβουμε για τη σωστή του συμπεριφορά.

Τα περισσότερα παιδιά θέλουν να δείχνουν το καλό τους πρόσωπο όταν είναι μαζί με φίλους τους. Ωστόσο, τα παιδια με ΔΕΠ-Υ είναι πιο πιθανό να γίνουν επιθετικά και να αψηφίσουν το γεγονός ότι θα γελοιοποιήθουν εάν τους θυμώσετε μπροστά στους φίλους τους. Έτσι, εάν το παιδί σας πάσχει από ΔΕΠ-Υ για να επιτύχετε την πειθαρχία που επιθυμείτε θα ήταν καλύτερα να του επιβάλλεστε όταν είστε μόνοι.

4) Το μεγαλύτερο παιδί χτυπά τον αδερφό του και του αρπάζει το παιγνίδι. Τι κάνουμε;

Πρώτα χωρίζουμε τα παιδιά, παίρνουμε το παιγνίδι, και καθησυχάζουμε το κτυπημένο παιδί, λέγοντας: «Μη, ο αδερφός σου πονάει», δηλ. σταματούμε το παιδί από το να χτυπά τον αδερφό του και το διδάσκουμε να σκέφτεται πώς νοιώθουν οι άλλοι.

Όταν το παιδί σας χτυπά ή δαγκώνει συχνά αυτό είναι σημάδι άλλων προβλημάτων όπως για παράδειγμα λύπης, θυμού, ή ακόμη ότι το παιδί έχει βρεθεί μάρτυρας μιας βίαιης σκηνής ή ότι παρακολουθεί τηλεοπτικά προγράμματα που περιέχουν βίαιο υλικό. Αν αυτή η συμπεριφορά συνεχίζει θα πρέπει να μιλήσετε με τον παιδίατρο σας ή με κάποιον ειδικό.

5) Θα βάλουμε το παιδί μας για ύπνο νηστικό εάν δεν ακούει τις εντολές μας (π.χ. να συγυρίσει τα παιγνίδια του);

Το να μην επιτρέψουμε στο παιδί να φάει δεν είναι ούτε σωστό, ούτε δίκαιο. Το φαγητό είναι κάτι που πραγματικά χρειάζεται το παιδί μας. Έτσι λοιπόν αντί να του στερήσουμε το δείπνο του, θα ήταν καλύτερα να βρούμε κάτι που έχει αξία γι’ αυτό, όπως το να μην παίξει για 2 μέρες με το παιχνίδι που δε συγύρισε.

Στα παιδιά κάτω των 6 ετών δεν πρέπει να αναβάλουμε για αργότερα την επιβολή μιας τιμωρίας, διότι μπορεί να μην καταφέρουν να συνδέσουν την πράξη τους με τη συγκεκριμένη τιμωρία. Γι’ αυτό αν ένα παιδί δε συμπεριφέρθηκε σωστά το πρωί δε θα πρέπει να περιμένουμε μέχρι το απόγευμα όταν το παιδί θα θέλει να παρακολουθήσει τηλεόραση για να του το απαγορεύσουμε.

6) Πόσο πρέπει να διαρκεί η τιμωρία;

Οι περισσότεροι ειδικοί λένε ότι ένα λεπτό για κάθε έτος του παιδιού είναι αρκετό (π.χ. για ένα παιδί τεσσάρων ετών, η τιμωρία πρέπει να διαρκεί 4 λεπτά). Επίσης θα πρέπει να διαλέγουμε σημείο ασφαλές και που να μην είναι τρομακτικό για τα παιδιά, όπως για παράδειγμα μία καρέκλα και όχι κλείσιμο στην τουαλέτα. Όταν ο χρόνος της τιμωρίας τελειώσει, κουβεντιάζουμε σύντομα και χωρίς πολλές λεπτομέρειες με το παιδί για το λόγο που μπήκε σε τιμωρία και μετά συνεχίζουμε κανονικά ότι κάναμε.

Η τιμωρία είναι αποτελεσματικότερη σε παιδιά ηλικίας 2-5 ετών, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε μεγαλύτερα παιδιά ηλικίας μέχρι 11-12 ετών.

7) Πώς διαχειριζόμαστε ανάρμοστη συμπεριφορά σε δημόσιο χώρο;

Όταν βρισκόμαστε σε δημόσιο χώρο ποτέ δεν περιμένουμε μέχρι τα πράγματα να βγουν εκτός ελέγχου. Μιλούμε στο παιδί όσο είμαστε ακόμη στο σπίτι για το πως πρέπει να συμπεριφέρεται όταν βρίσκεται σε δημόσιο χώρο.

Εάν αναγκαστούμε να επιβάλουμε τιμωρία ενώ βρισκόμαστε σε δημόσιο χώρο, σίγουρα δεν είναι σωστό να φωνάξουμε στο παιδί και ακόμα χειρότερα να το χτυπήσουμε. Με αυτό τον τρόπο το μόνο που θα πετύχουμε είναι να εξευτελίσουμε το παιδί χωρίς να το διδάξουμε ότι δε συμπεριφέρθηκε σωστά. Καλύτερο θα ήταν να το βάλουμε να καθίσει σε ένα παγκάκι στο πάρκο λέγοντας του ότι είναι τιμωρημένο για κάποιο χρονικό διάστημα. Ή θα μπορούσαμε ακόμη να του στερήσουμε ένα προνόμιο, π.χ. να μην επισκεφθεί τη γιαγιά σήμερα γιατί δεν ήταν καλό παιδί.

Εάν για κάποιο λόγο αδυνατούμε να το χειριστούμε τη δεδομένη στιγμή, τότε λέμε στο παιδί ότι θα το συζητήσουμε όταν πάμε σπίτι. Πράγμα που το τηρούμε οπωσδήποτε.

8) Είμαστε θυμωμένοι γιατί το τετράχρονο παιδί μας είναι πέραν του συνηθισμένου ζωηρό. Θα πρέπει να το τιμωρήσουμε άμεσα;

Θα ήταν καλό εάν μπορούσαμε να διορθώσουμε το παιδί μας τη στιγμή που κάνει κάτι λάθος. Ωστόσο αν είμαστε πολύ θυμωμένοι σταματούμε και παίρνουμε μια βαθιά ανάσα, ώστε να δώσουμε την ευκαιρία στον εαυτό μας να σκεφτεί καθαρά πριν επιβάλουμε τιμωρία. Ακόμα καλύτερα απομακρυνόμαστε για λίγα λεπτά, εφόσον διαπιστώσουμε ότι το παιδί μας είναι ασφαλές.

Επίσης θα πρέπει να σκεφτούμε τον λόγο που είμαστε θυμωμένοι. Μήπως πήραμε την άσχημη συμπεριφορά του παιδιού μας πολύ προσωπικά; Μήπως έγινε κάτι άλλο που μας αναστάτωσε; Αν ο θυμός μας δεν έχει να κάνει με το παιδί, αυτό μπορεί να το τρομάξει και να το συγχύσει.

9) Πώς αντιμετωπίζουμε το πεντάχρονο παιδί μας όταν αρχίζει να φτιάχνει φανταστικές ιστορίες;

Είναι φυσιολογικό τα παιδιά 4 με 5 ετών να φτιάχνουν φανταστικές ιστορίες στο μυαλό τους. Με αυτόν τον τρόπο διασκεδάζουν, οπότε είναι εντάξει να το συνεχίσουμε και εμείς μαζί τους. Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία συνηθίζουν να μεταφέρονται από την πραγματικότητα στον φανταστικό τους κόσμο γατί αυτό τους ευχαριστεί.

Αλλά μερικές φορές μπορεί να πουν ψέματα για να κρύψουν κάτι. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο συζητούμε με το παιδί την αξία του να είναι κάποιος αξιότιμος και ειλικρινής.

Στα μεγαλύτερα παιδιά, που ξέρουν τη διαφορά αλήθειας και ψέματος, μια επαναλαμβανόμενη ψευδής συμπεριφορά ίσως να σημαίνει ότι κάτι τα αναστατώνει. Θα πρέπει να συζητήσουμε με το παιδί αν υπάρχει άλλος τρόπος να αντιδράσει σε αυτό που το αναστατώνει. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε παραδείγματα από βιβλία (π.χ. σχετικά παραμύθια) για να βρούμε τρόπο να συζητήσουμε τέτοιου είδους προβλήματα.

10) Πώς αντιμετωπίζουμε το τρίχρονο παιδάκι μας όταν ξεσπά στην υπεραγορά και αρχίζει να κλωτσάει και να ουρλιάζει;

Το κατσάδιασμα κατά τη διάρκεια ενός ξεσπάσματος δε θα λειτουργήσει θετικά. Αντί αυτού, ήρεμα λέμε στο παιδί μας ότι καταλαβαίνουμε τα συναισθήματά του. Έτσι του δίνουμε την ευκαιρία να μας πει τι θέλει.

Αν δεν ησυχάσει, πηγαίνουμε σπίτι. Αν δεν μπορούμε να φύγουμε είναι λάθος να παραδοθούμε στις επιθυμίες του, γιατί θα πιστέψει ότι με αυτή του τη συμπεριφορά μπορεί να μας ελέγχει.

Προσπαθούμε να αποφύγουμε ένα ξέσπασμα αποφεύγοντας αυτό που το πυροδοτεί. Για παράδειγμα, αν ξέρουμε ότι τα ψώνια κοντά στην ώρα ύπνου του παιδιού  ενέχουν τον κίνδυνο ανεξέλεγκτης συμπεριφοράς, τότε δεν το διακινδυνεύουμε και απλά επιλέγουμε κάποια άλλη ώρα.

Ακόμα και μεγαλύτερα παιδιά και έφηβοι έχουν ξεσπάσματα (π.χ. τσακώνονται ή μιλούν άσχημα). Θα πρέπει να τους αντιμετωπίζουμε και αυτούς με ηρεμία, όπως ακριβώς και τα μικρότερα παιδιά.