Λόξυγκας
Από Μιχάλη Ιασονίδη, παιδίατρο
Τι είναι ο λόξυγκας;
Λόξυγκας είναι η σπασμωδική σύσπαση του διαφράγματος, ο οποίος είναι ένας πλατύς μυς που χωρίζει τη θωρακική από την κοιλιακή κοιλότητα.
Αυτό ο σπασμός προκαλεί αυτόματη εισπνοή που διακόπτεται ξαφνικά από το κλείσιμο των φωνητικών χορδών (γλωττίδας). Αυτό το κλείσιμο είναι που προκαλεί το χαρακτηριστικό ήχο του λόξυγκα.
Λόξυγκας εμφανίζεται συχνότερα σε άρρενες και μπορεί να παρουσιαστεί σχεδόν σε κάθε άνθρωπο, ανεξαρτήτου ηλικίας, συχνότερα όμως στα βρέφη, στα οποία εξαιρετικά σπάνια υπάρχει παθολογικό υπόστρωμα.
Αίτια λόξυγκα
Ένα πολύ γεμάτο στομάχι μπορεί να προκαλέσει εξάρσεις λόξυγκα που σταματούν αυτόματα μετά από άλλοτε άλλη διάρκεια.
Εξάρσεις μπορεί να προκαλέσουν:
- μεγάλη κατανάλωση τροφίμων σε μικρό χρόνο,
- υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ,
- κατάποση μεγάλης ποσότητας αέρα (αεροφαγία),
- το κάπνισμα,
- ξαφνική αλλαγή της θερμοκρασίας του στομάχου (πχ λήψη ζεστού ροφήματος και στη συνέχεια απότομα κρύου),
- συναισθηματικό στρες ή ξαφνικός ενθουσιασμός.
Διάρκεια λόξυγκα
Συνήθως τα επεισόδια διαρκούν από λίγα λεπτά έως μερικές ώρες. Αν διαρκεί περισσότερο από 48 ώρες καλείται επίμονος λόξυγκας. Λόξυγκας που διαρκεί περισσότερο από ένα μήνα ονομάζεται ανθεκτικός και μπορεί να προκαλέσει εξάντληση, διαταραχές ύπνου και απώλεια βάρους. Αναφέρεται στη βιβλιογραφία περίπτωση άνδρα που πέθανε σε ηλικία 96 ετών και είχε λόξυγκα επί 69 χρόνια!!
Τόσο ο επίμονος, όσο και ο ανθεκτικός λόξυγκας μπορεί να είναι σύμπτωμα ενός πιο σοβαρού προβλήματος που μπορεί να χρήζει διερεύνησης.
Υπάρχουν πολλές γνωστές αιτίες επίμονου ή ανθεκτικού λόξυγκας, όπως:
- προβλήματα από το κεντρικό νευρικό σύστημα (καρκίνος, λοιμώξεις, εγκεφαλικό επεισόδιο, τραυματισμός κλπ),
- μεταβολικά προβλήματα (πχ μειωμένη νεφρική λειτουργία, υπεραερισμός κλπ)
- αιτίες που ερεθίζουν τα νεύρα της κεφαλής, του τραχήλου και του θώρακα (πνευμονογαστρικό ή φρενικό νεύρο),
- μετά χορήγηση αναισθησίας ή μετά από χειρουργική επέμβαση,
- ψυχιατρικά προβλήματα.
Αντιμετώπιση λόξυγκα
Τις περισσότερες φορές ο λόξυγκας διαρκεί λίγα λεπτά έως μερικές ώρες, είναι αυτοπεριοριζόμενος και δεν απαιτεί καμία θεραπεία. Πολλές φορές χρησιμοποιούνται εμπειρικές θεραπείες, που στοχεύουν στην αύξηση του επιπέδου του διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα, που σταματά συνήθως το λόξυγκα.
Μερικές από αυτές τις θεραπείες περιλαμβάνουν:
- κράτημα της αναπνοή και μέτρημα αργά-αργά μέχρι το δέκα,
- μερικές αναπνοές μέσα σε χάρτινη σακούλα,
- γρήγορη κατάποση κρύου νερού,
- λήψη ζάχαρης ή μελιού.
Αντίθετα η θεραπεία του επίμονου ή ανθεκτικού λόξυγκα εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία και μπορεί να περιλαμβάνει από φαρμακευτική θεραπεία μέχρι βελονισμό ή ακόμα και ύπνωση. Σε περίπτωση που αυτά τα μέτρα δεν αποδώσουν τότε πρέπει να γίνει ενδελεχής έλεγχος για αποκλεισμό μιας πιο σοβαρής υποκείμενης αιτίας.