Το παιδί μου κατάπιε ξένο σώμα!

Επιμέλεια Άρτεμις Πολυκάρπου, παιδίατρος

Η κατάποση ξένων σωμάτων είναι ένα αρκετά συχνό φαινόμενο στα παιδιά, κυρίως μεταξύ 9 μηνών με 3 χρονών. Τα κυριότερα αίτια είναι η μεγάλη περιέργεια των παιδιών, η τάση να βάζουν τα πάντα στο στόμα τους και η πληθώρα των μικρών αντικειμένων στο περιβάλλον τους.

Ευτυχώς τις περισσότερες φορές, ακόμα και αιχμηρά αντικείμενα, όπως πινέζες, καρφίτσες, διέρχονται από τον πεπτικό σωλήνα και εξέρχονται χωρίς να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές.

Η αντιμετώπιση εξαρτάται κυρίως από τη θέση που βρίσκεται το αντικείμενο, το μέγεθος του, την παρουσία ή όχι συμπτωμάτων και τη χρονική διάρκεια παραμονής του αντικειμένου στον γαστρεντερικό σωλήνα.

Η αφαίρεση, όταν αυτή συστήνεται, γίνεται κατά κανόνα ενδοσκοπικά. Χειρουργική επέμβαση χρειάζεται πολύ σπάνια. Γίνεται εάν η θέση του δεν είναι προσπελάσιμη με το ενδοσκόπιο, έχει μεγάλο μέγεθος ή είναι αιχμηρό.

Πολύ συχνά το ξένο σώμα είναι ένα κέρμα. Τα κέρματα φαίνονται στις ακτινογραφίες και η αντιμετώπιση εξαρτάται από τη θέση τους.

Εάν βρίσκεται στον οισοφάγο, το παιδί μπορεί να παραπονιέται για αίσθημα ξένου σώματος, πόνο στο θώρακα, δυσκολία να καταπιεί, πόνο κατά την κατάποση, μπορεί να μην θέλει να φάει ή να έχει έντονη σιελόρροια ή και εμέτους. Μπορεί επίσης να έχει δυσκολία στην αναπνοή. Όταν υπάρχουν συμπτώματα, τότε χρειάζεται άμεσα αφαίρεση.

Εάν δεν έχει συμπτώματα, δεν είναι αιχμηρό και δεν πρόκειται για μπαταρία, μπορούμε να το παρακολουθήσουμε για 12-24 ώρες να δούμε εάν θα περάσει στο στομάχι. Εάν δεν περάσει στο στομάχι, πρέπει να βγει.

Εάν βρίσκεται στο στομάχι, γενικά δεν θεωρείται επείγουσα κατάσταση, με εξαίρεση τα αιχμηρά αντικείμενα, τις μπαταρίες και τα ξένα σώματα από μόλυβδο. Εάν δεν είναι τέτοιο αντικείμενο, περιμένουμε και παρατηρούμε τις κενώσεις να δούμε εάν έχει αποβληθεί. Εάν περάσουν 2-4 εβδομάδες και δεν έχει αποβληθεί τότε πρέπει να αφαιρεθεί.

Οι μπαταρίες μπορεί να προκαλέσον διάβρωση του βλεννογόνου για αυτό πρέπει να αφαιρούνται γρήγορα.

Τα αντικείμενα από μόλυβδο όπως μολυβδένια κομμάτια παιχνιδιών, είναι επικίνδυνα. Ο μόλυβδος μπορεί να απορροφηθεί και να προκληθεί δηλητηρίαση από μόλυβδο.

Εάν το ξένο σώμα βρίσκεται στο λεπτό ή παχύ έντερο, τότε εάν ο ασθενής δεν έχει συμπτώματα, παρακολουθούμε τα κόπρανα. Εάν έχει συμπτώματα πχ εμετοί, έντονος πόνος, πυρετός κτλ ή παραμένει στάσιμό, τότε αφαιρείται χειρουργικά.

Προσοχή και στους μαγνήτες. Εάν καταπιεί παραπάνω από έναν, ή ένα μαγνήτη και ένα άλλο μεταλλικό αντικείμενο που έλκονται, τότε μπορεί να εγκλωβίσουν ιστούς μεταξύ τους και να προκαλέσουν νέκρωση. Για το λόγο αυτό μπορεί να χρειαστεί αφαίρεσή τους.

Μικρά κομμάτια από πλαστικά παιχνίδια συνήθως δε φαίνονται στην ακτινογραφία. Στην πλειοψηφία τους δεν είναι επικίνδυνα και συνήθως περνάνε μέσα από τον πεπτικό σωλήνα χωρίς να προκαλέσουν κάποιο πρόβλημα.