Όταν το παιδί σας δαγκώνει!!

Από Μύρια Μαραγκού, Ψυχοθεραπεύτρια-Ψυχολόγο-Σύμβουλο

Το δάγκωμα είναι ένας τρόπος επικοινωνίας.  Εάν το παιδί δε μίλα μπορεί να εκδηλώσει αυτή τη συμπεριφορά για να επικοινωνήσει.  Επίσης το παιδί δαγκώνει για να επιβάλει τη δική του επιθυμία αλλά με λάθος τρόπο.  Από διάφορες έρευνες φαίνεται ότι το 1/3 των παιδιών δέχονται δαγκωματιές από άλλα παιδιά.  Οι γονείς έρχονται σε πολύ δύσκολη θέση εάν το παιδί τους δαγκώνει ή το δαγκώνουν.  Επιβάλλεται να κατανοήσουν ότι είναι παιδιά και χρειάζονται βοήθεια για να διορθώσουν αυτή τη συμπεριφορά.  Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι το δάγκωμα είναι συνήθη φαινόμενο για παιδιά κάτω των τριών χρονών.  Δυστυχώς δε γίνεται να αγνοήσουμε αυτή τη συμπεριφορά, γιατί κάποιος πληγώνεται.  Οι πιο συχνοί λόγοι που τα παιδιά δαγκώνουν είναι ο θυμός, ενθουσιασμός, ματαίωση, διεκδίκηση, απόγνωση κ.α.

Το παιδί γύρω στα 3 – 4 του χρόνια συνήθως δεν εκδηλώνει τη πιο πάνω συμπεριφορά.  Εάν όμως συνεχίσει, τότε θα ήταν καλό να επισκεφθείτε ειδικό.  Είναι μια παροδική φάση που θα περάσει.  Επισημαίνω, ότι δεν είναι βέβαιο, ότι ένα παιδί που δαγκώνει είναι επιθετικό ή άγριο.

Τεχνικές για να χειριστείτε το δάγκωμα:

• Όποτε το παιδί σας δαγκώνει πρέπει να του εξηγάτε ότι αυτή η συμπεριφορά δεν είναι η κατάλληλη, δηλαδή να γίνεται κάποια συζήτηση.
• Μπορείτε να δείξετε κατανόηση για το θυμό του και τα συναισθήματα του. Να του διδάξετε ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει άλλα μέσα εκτός από τα δόντια του για να χειριστεί μια κατάσταση π.χ. απομάκρυνση από το παιχνίδι, απομάκρυνση από τα παιδιά που του προκαλούν ένταση ώστε να μάθει να λέει με λόγια τι επιθυμεί ή να ζητά βοήθεια από κάποιο άλλο (δάσκαλο – αδελφό – μητέρα κ.α.). Η απομάκρυνση επιβάλλεται να είναι άμεση.
• Απομακρύνετε το θύτη από το θύμα, για να ηρεμήσει ούτως ώστε να φθάσει στον αυτοέλεγχο, για να αισθανθεί ασφάλεια.
• Η παρέμβαση σας σαν γονείς ή εκπαιδευτικοί πρέπει να είναι άμεση.
• Συμπονούμε το θύμα, του βάζουμε νεράκι – πάγο και το χαϊδεύουμε ώσπου να αισθανθεί ασφάλεια.
• Αφήνετε 30 δευτερόλεπτα το θύτη να ηρεμήσει και αργότερα συζητάτε, με ήρεμο πάντα τρόπο, ότι δεν ήταν σωστή η πράξη του. Συζήτηση : γιατί το έκανες; γιατί δεν του το ζήτησες με λόγια; γιατί δε ζήτησες τη βοήθεια μου; εσένα σου αρέσει να σε δαγκώνουν; το παιδί πονεί, εσύ αγαπάς τα παιδιά, τα χαϊδεύεις, τα φιλάς αλλά ποτέ δεν τα δαγκώνεις! Είναι πολύ σημαντικό να αναλύσετε τα συναισθήματα του θύματος και να βοηθήσετε το θύτη να τα καταλάβει.
• Τα παιδιά χρειάζονται τη βοήθεια των ενηλίκων για να αντιληφθούν και να διαχειριστούν τα συναισθήματα τους.
• Μπορείτε να πείτε: φαίνεσαι πολύ λυπημένος, όταν θυμώνουμε δε δαγκώνουμε΄΄.
• Χρησιμοποιείτε τηλεγραφικές προτάσεις στις παρεμβάσεις σας.
• Ο θύτης ενθαρρύνεται να παρηγορήσει το θύμα, ώστε να αναπτυχθεί και στα δύο παιδιά η ενσυναίσθηση.
• Το βράδυ που το παιδί σας είναι χαλαρό, πρωτού κοιμηθεί, μπορείτε να κάνετε κάποια συζήτηση μαζί του για τη συμπεριφορά του. Το παιδί μπορεί καλύτερα να αντιληφθεί τη πράξη του όταν είναι ήρεμο και χαλαρό.
• Δείτε κάτω από ποιές καταστάσεις το παιδί σας εκδηλώνει το δάγκωμα και προσπαθήστε να ελέγξετε καταστάσεις – άτομα. Βρείτε τους λόγους γιατί το παιδί σας είναι αναστατωμένο, δυσαρεστημένο ή αδύνατο.
• Εάν είναι εφικτό τότε προσπαθήστε να είστε σε ετοιμότητα ούτως ώστε να αποφύγετε τη εμπλοκή.
• Διαβάστε παραμύθια για το δάγκωμα. Μέσα στο παραμύθι βρίσκεται ο μαγικός κόσμος του παιδιού, έτσι ευκολότερα το παιδί μπορεί κατανοήσει το μήνυμα που θέλετε να δώσετε (π.χ. παραμύθι με τίτλο ΄΄τα δόντια δεν είναι για να δαγκώνουμε).
• Μη χρησιμοποιείτε στις προτάσεις σας τις λέξεις κακό ή λάθος αλλά σωστό και καλό. Γιατί με το σωστό και το καλό φαίνονται οι προτάσεις σας πιο συμβουλευτικές.
• Ένας χώρος στο σπίτι ή στη τάξη μπορεί να διαμορφωθεί σαν γωνιά της σκέψης και το παιδί να μπορεί να καθίσει εκεί για να βρει τον εαυτό του, είναι πολύ βοηθητικό. Ανάλογα με την ηλικία θέτουμε και τα ανάλογα λεπτά, για να παραμείνει στη γωνιά της σκέψης να σκεφτεί (π.χ. 2 χρονών – 2 λεπτά).
• Διδάσκετε στο παιδί σας τους πιο κάτω κανόνες:
  • Απαγορεύεται να δαγκώνουμε
  • Απαγορεύεται να κτυπάμε
  • Κανένα δεν πονάμε
  • Αγαπάμε τα παιδιά
  • Χαϊδεύουμε τα παιδιά
  • Αγκαλιάζουμε τα παιδιά
  • Τα δόντια είναι για να μασάμε το φαγητό μας
  • Ζητούμε βοήθεια από τη δασκάλα – μητέρα – πατέρα κ.α.

Γράψετε τους πιο πάνω κανόνες σε ένα χαρτί και αναρτήστε το κάπου που θα το βλέπετε συχνά και προσπαθήστε να μάθετε τους κανόνες από έξω.  Μπορείτε να προσθέσετε και άλλους κανόνες εάν θεωρείτε ότι θα βοηθήσουν το παιδί σας.

• Μη δαγκώνετε εσείς το παιδί σας υπό τύπου παιχνίδι, το διδάσκετε ότι είναι παιχνίδι και σωστή συμπεριφορά.
• Μην το δαγκώσετε πίσω για να καταλάβει το λάθος του, θα το επαναλάβει με αυτό το τρόπο.
• Μη γελάτε όταν δαγκώνει, ενισχύετε την επανάληψη.
• Μη δίνεται ιδιαίτερη σημασία στο συμβάν, να μην αισθάνεται ότι παίρνει αποκλειστικότητα με αυτό το τρόπο.
• Εάν το παιδί σας είναι θύμα δαγκώματος μην το ενθαρρύνεται να δαγκώσει πίσω.
• Εάν το παιδί σας το κάνει συνεχώς τότε αγοράστε βρεφικά παιχνίδια, που βάζουν τα βρέφη στο στόμα τους, όταν βγάζουν δοντάκια (είναι σαν παγοκύστες). Όταν λοιπόν δαγκώσει ξανά το παιδί τότε βγάζετε από το τσαντάκι του αυτό το παιχνιδάκι και του λέτε έλα να το δαγκώσεις αυτό αφού είσαι θυμωμένος.  Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιήσετε πετσέτα, ένα μικρό αρκουδάκι πάνω στην μπλούζα του κ.α. ώστε το παιδί να μεταβιβάσει το δάγκωμα του σε κάτι πιο ασφαλή, ώσπου να αποδυναμωθεί το δάγκωμα προς άλλα παιδιά.
• Εφαρμόστε την επιβράβευση σε οτιδήποτε ορθό πράττει το παιδί σας. Για παράδειγμα, όταν παίζει με άλλα παιδιά αρμονικά να παρεμβαίνετε συνεχώς στο παιχνίδι τους και να τους λέτε μπράβο που συνεργάζεστε, παίζετε υπέροχα.  Τους κολλάτε ένα αυτοκόλλητο για την ορθή συμπεριφορά τους και θα δείτε πόσο το παιδί σας θα βελτιωθεί.
• Λέτε συχνά:
  • ΤΟ ΔΑΓΚΩΜΑ ΠΟΝΕΙ
  • ΤΑ ΔΟΝΤΙΑ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ
  • ΚΡΑΤΑ ΤΑ ΔΟΝΤΙΑ ΣΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ
• Επίσης λέτε:
  • Σήμερα θα παίξεις λιγότερο γιατί δαγκώνεις
  • Σου άρεσε που πλήγωσες το φίλο σου και κλαίει
  • Εγώ δε σε δαγκώνω
  • Εσύ δε με δαγκώνεις
  • Κανένας δε δαγκώνει κανένα.
• Ένας ενήλικας επιβάλλεται να παρακολουθά συνεχώς το παιδί που δαγκώνει (πρόληψη).
• Εάν το παιδί το κάνει για να πάρει σημασία, τότε προβληματιστείτε, χρειάζεται περισσότερη αγάπη και σημασία.
• Κάντε υπομονή είναι φάση και θα περάσει.

ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ “ΑΡΩΓΗ”, ΜΕΓΑΡΟ ΚΟΤΣΑΠΑ, 2ος ΟΡΟΦΟΣ, ΔΙΑΜ.102, ΑΓ. ΖΩΝΗ & ΔΗΜΗΤΡΗ ΛIΜΠΕΡΤΗ 3, ΛΕΜΕΣΟΣ

 ΜΥΡΙΑ ΜΑΡΑΓΚΟΥ, ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ – ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ – ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ, ΤΗΛ. :99 422961, 25 727898