Σεξουαλική Αγωγή (Ενημέρωση στο αγόρι)

Η ήβη είναι μια από τις πιο σημαντικές περιόδους της ζωής του ανθρώπου. Κατά την εποχή της ήβης εμφανίζεται για πρώτη φορά στον ανθρώπινο οργανισμό μια λειτουργία, η οποία προκαλεί θεαματικές μορφολογικές και λειτουργικές μεταβολές, που δίνουν σε μερικά χρόνια την τελική ώριμη μορφή του ατόμου. Κατά την ήβη επίσης συμπληρώνεται και η αύξηση του σκελετού. Τα άτομο αποκτά το τελικό του ύψος και συγχρόνως ολοκληρώνεται η ανάπτυξη των οργάνων. Όλες αυτές οι αλλαγές προκαλούνται από την έναρξη της λειτουργίας των γεννητικών αδένων, των γονάδων. Οι γεννητικοί αδένες στον άνθρωπο εμφανίζουν τη μοναδική ιδιότητα, ότι η λειτουργία τους δεν αρχίζει κατά τη γέννηση ή και πριν απ’ αυτήν, αλλά ύστερα από μια μεγάλη περίοδο αδράνειας, που διαρκεί 10–12 χρόνια. Αυτή η έναρξη της λειτουργίας των γονάδων προσδίδει στον έφηβο δύο νέες ιδιότητες :
(α) πρώτον, την ικανότητα αναπαραγωγής και (β) την ορμονική έκκριση, που καθιστά δυνατή την αναπαραγωγική λειτουργία.
Η λειτουργία της αναπαραγωγής ασκείται σε τρία σημεία:
(α) στο γεννητικό σύστημα
(β) στο φαινότυπο του ατόμου με τα δευτερογενή χαρακτηριστικά του φύλου και
(γ) στα εγκεφαλικά κέντρα, όπου αναπτύσσεται η γενετήσια επιθυμία.

Όλες αυτές οι μεταβολές οφείλονται στις ορμόνες που παράγουν οι γονάδες, στους ανδρες ειδικά στην τεστοστερόνη. Λίγα χρόνια πριν από την έναρξη της λειτουργίας των γονάδων, προηγείται μια αλλαγή στην έκκριση των επινεφριδίων, που χαρακτηρίζεται ως αδρεναρχή.Αυτή οδηγεί στην αύξηση της παραγωγής των επινεφριδικών ανδρογόνων, που αρχίζει στην ηλικία των 6–7 ετών και συνεχίζεται μέχρι την ήβη. Άγνωστος είναι ο μηχανισμός αλλά και η βιολογική σημασία αυτού του φαινομένου. Θεωρείται ως πιθανό έναυσμα της απαρχής της γονιδιακής λειτουργίας. Μετά την αδρεναρχή, που είναι η ίδια και στα δυό φύλα, αρχίζει η αυξημένη έκκριση των γοναδοτροφίνων από την υπόφυση, που βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου. Οι γοναδοτροφίνες ρυθμίζουν τη λειτουργία των ωοθηκών και των όρχεων, και η δράση τους γίνεται ουσιαστικά αισθητή από το δέκατο έτος της ηλικίας.

Στον άρρενα, οι γοναδοτροφίνες διεγείρουν την παραγωγή εκατομμυρίων σπερματοζωαρίων, καθώς και την έκκριση της τεστοστερόνης. Αλλά και όγκος των όρχεων αυξάνεται συγχρόνως σημαντικά αυτή την περίοδο. Η ωρίμανση των γεννητικών αδένων έχει μεγάλη σημασία για την κανονική σωματική και ψυχική εξέλιξη του αγοριού. Η παραγωγή των ορμονών προκαλεί σημαντικές αλλαγές, με κυριότερες τις ακόλουθες:

– Η τριχοφυία στην περιοχή των γεννητικών οργάνων
– Η τρίχωση στο πρόσωπο, μασχάλες, στήθος, κοιλιά, χέρια και πόδια
– Η μεταβολή της φωνής, που γίνεται πιο βαριά και βραχνή.
– Η διεύρυνση των ώμων
– Η παραγωγή ιδρώτα, με χαρακτηριστική οσμή, και λίπους στο πρόσωπο

Όλα τα πιο πάνω αποτελούν και τα δευτερεύοντα χαρακτηριστικά του φύλου, που διαφοροποιούν ουσιαστικά την εμφάνιση του άντρα από τη γυναίκα. Η ολοκλήρωση των δευτερευόντων χαρακτηριστικών διαρκεί όσο και η ήβη. Στ’ αγόρια εμφανίζεται συνήθως ανάμεσα στα 13 και 14 χρόνια.
Σημαντικό γνώρισμα της ήβης είναι η αύξηση του ύψους, μέχρι και 50 εκατοστά μέσον όρον. Η αύξηση του ύψους επιτυγχάνεται με την ανάπτυξη του σκελετού. Η ανάπτυξη των άκρων προηγείται συνήθως του υπόλοιπου σκελετού- και τ’ αγόρια σ’αυτή την ηλικία φαίνονται να έχουν δυσανάλογα ως προς το σώμα τους μακρά άκρα. Η λεκάνη τους παραμένει στενή, ενώ μεγαλώνει ο θώρακας και οι ώμοι, που τονίζονται ακόμα πιο πολύ από την ανάπτυξη των μυών.

Προοδευτική είναι και η εμφάνιση της τρίχωσης, πρώτα γύρω από το πέος, αργότερα σε ολόκληρο το εφηβαίο, ένα χρόνο μετά στις μασχάλες και τέλος στο πρόσωπο, όπου σχηματίζονται τα γένια και το μουστάκι. Η ανάπτυξη της τρίχωσης στο θώρακα και την κοιλιά γίνεται πολύ αργότερα, πολλές φορές κατά την επόμενη δεκαετία της ζωής του ώριμου άντρα.

Οι σμηγματογόνοι και ιδρωτοποιοί αδένες που αναπτύσσονται κατά την ήβη αυξάνουν την ποσότητα του ιδρώτα και λιπαίνουν το δέρμα. Η αλλαγή αυτή, μαζί με τις ορμονικές και ψυχικές αλλαγές, δημιουργεί συχνά εξανθήματα στο πρόσωπο και την πλάτη, κάτι που ονομάζουμε ακμή. Άνκαι η ακμή είναι φυσικό γνώρισμα της ήβης, συνήθως ενοχλεί τους νέους από αισθητικής πλευράς.

Πολύ σημαντικές είναι κατά την ήβη και οι αλλαγές που συμβαίνουν στα γεννητικά όργανα του αγοριού. Ο όγκος των γεννητικών οργάνων αυξάνει γενικά, το πέος μεγαλώνει και αποκτά πιο σκούρο χρώμα. Ανάλογη είναι και η αύξηση του όγκου των όρχεων, των οποίων ο σάκκος γίνεται παχύτερος, καλυπτόμενος αραιά από τρίχες. Κύριο γνώρισμα της ήβης του αγοριού είναι η παραγωγή σπερματοζωαρίων και η έξοδός τους με την εκσπερμάτιση. Οι όρχεις επιτελούν δύο λειτουργίες: Η πρώτη είναι η παραγωγή ανδρικών ορμονών, με κυριότερη τη τεστοστερόνη, και η δεύτερη είναι η παραγωγή σπερματοζωαρίων. Και οι δύο αυτές λειτουργίες, που αρχίζουν με την ήβη, συνεχίζονται μέχρι την τρίτη ηλικία του άντρα. Η έξοδος του σπέρματος από το γεννητικό σύστημα προυποθέτει δύο ξεχωριστούς μηχανισμούς, τη στύση και την εκσπερμάτιση.

Η στύση είναι η αύξηση του όγκου και της σκληρότητας του πέους, που του επιτρέπει την είσοδο στο γυναικείο κόλπο. Το φυσιολογικό μέγεθος του πέους σε στύση είναι 12 έως 16 εκατοστά. Στις μέρες μας η παραπληροφόρηση γύρω από το μέγεθος του πέους και η δημιουργία εξωπραγματικών προτύπων γύρω από τη σεξουαλικότητα, οδηγεί τους νέους σε ανησυχία και προβληματισμούς, προκαλώντας διάφορα αχρείαστα συμπλέγματα. Το αντανακλαστικό της στύσης βρίσκεται στο νωτιαίο μυελό. Για τη λειτουργία της στύσης απαιτείται υγιής αγγειακός μηχανισμός, δηλαδή ικανοποιητική παροχή αίματος. Η εισροή αίματος στα σηραγγώδη σώματα του πέους και στο σπογγειώδες σώμα της ουρήθρας, προκαλεί παθητική σύσπαση δηλ. κλείσιμο των φλεβών, που εμποδίζει τη διαφυγή του αίματος και διατήρηση της στύσης. Κατά τη διάρκεια του ύπνου παράγονται στον άντρα μια ή δυό αυτόματες στύσεις. Μερικές φορές, ιδιαίτερα στην ήβη, οι στύσεις αυτές συνοδεύονται από αυτόματη εκσπερμάτιση, που ονομάζεται ονείρωξη.

Η εκσπερμάτιση είναι φαινόμενο αντανακλαστικό. Αποτελείται από ισχυρές και επαναλαμβανόμενες συσπάσεις των μυών που περιβάλλουν τα σηραγγώδη και σπογγειώδη σώματα, όπως και από ρυθμικές συσπάσεις της ουρήθρας.. Επανειλημμένες εκσπερματίσεις επηρεάζουν αρνητικά τον όγκο του σπέρματος και τον αριθμό των εξερχομένων σπερματοζωαρίων. Αζωοσπερμία ονομάζεται η κατάσταση, όπου δεν υπάρχουν σπερματοζωάρια μέσα στο σπέρμα. Εάν απλώς είναι σημαντικά μειωμένος ο αριθμός τους, μιλάμε τότε για ολιγοσπερμία. Αποφρακτικά φαινόμενα ή χαμηλά επίπεδα ανδρογόνων, είναι συχνά η αιτία.

Στις πρώτες σεξουαλικές επαφές ο νέος αδυνατεί να ελέγξει το αντανακλαστικό της εκσπερμάτισης, η οποία έτσι συμβαίνει πρόωρα. Ο έλεγχος θα γίνει με την πάροδο του χρόνου, τον κανονικό αριθμό επαφών και κυρίως λειτουργώντας σε μια μόνιμη σχέση.